Xosé Manuel Santos Solla, catedrático de Xeografía da USC, asegura que a ruta xacobea pode ser determinante na recuperación do sector turístico
09 mar 2021 . Actualizado a las 05:00 h.Xosé Manuel Santos Solla (Pontevedra, 1962) leva anos dedicando boa parte das súas investigacións ao Camiño de Santiago e ao seu impacto no turismo. A pasada semana atendeu a invitación do Ministerio de Industria, Comercio y Turismo para intervir na reunión telemática da presentación do Plan Estatal do Xacobeo, na que tamén participaron as comunidades autónomas, moitas delas aínda alleas a un fenómeno que pode ser determinante na recuperación do sector turístico e hostaleiro e na reorientación dun modelo económico con signos evidentes de fatiga que elevou a España ao podio mundial.
-Foi quen de convencelas?
-Tratei de explicar que o Camiño de Santiago e o Xacobeo van máis aló das comunidades do norte e que para toda España hai unha oportunidade para desenvolver unha oferta turística arredor da ruta xacobea.
-Alén da situación actual, hai marxe de crecemento?
-Hai poucos anos o Camiño Francés levaba ata un 70 % dos camiñantes, e cos datos do 2019 eran o 54 %. Iso é bo, quere dicir que hai moita capacidade para medrar en número de peregrinos sempre que se diversifique.
-Hai fe neste tipo de apostas turísticas?
-Os itinerarios culturais, en xeral, representan unha oportunidade moi boa. Así o cren na Unesco, no Consello de Europa e na Organización Mundial do Turismo, que están traballando moito neste tema, e teño claro que o Camiño de Santiago é o máis importante que existe. Pero, insisto, hai que traballar con outras rutas.
-E non pode desvirtuarse?
-Eu falo con moitas asociacións do Camiño e están desexando que se activen outras rutas para buscar novas experiencias.
-Cal é, logo, a dificultade?
-É certo que existen problemas de xestión, porque este tipo de itinerarios atravesan moitos territorios. En España, a coordinación entre as comunidades é mellorable, e tamén con respecto a Portugal e Francia hai que avanzar na gobernanza. E cos distintos gobernos, cos concellos, coa Igrexa e tamén coas asociacións internacionais, que son fundamentais e ben merecen todos os premios que reciben.
-O Camiño é a marca turística máis potente de Galicia?
-En Europa segue pesando a imaxe de España de turismo de sol e praia, pero a nivel mundial o Camiño de Santiago xa é un produto absolutamente consolidado. Nestes momentos estou facendo un traballo identificando referencias á ruta xacobea en revistas académicas, e é con moito a que ten máis presenza. Hai xente escribindo do Camiño en Lituania, Corea, Suecia, Xapón ou Estados Unidos, é algo incrible.
-Hai máis interese en Estados Unidos que en Andalucía, por exemplo?
-Depende. Eu sei que en Canarias hai moito interese académico e político no tema do Camiño.
-E no resto de España?
-Como dicía, a ruta xacobea é unha oportunidade para toda España, pero sobre todo para a que ten problemas demográficos. O importante é manter o espírito do Camiño, que non sexa unha oferta turística máis. A ruta portuguesa é un bo exemplo de como melloran zonas que estaban moi deprimidas.
-Trala pandemia, renacerá o risco de morrer de éxito?
-A masificación prodúcese sobre todo nos últimos quilómetros e en determinadas épocas do ano, pero nós detectamos outros problemas, como que as localidades máis urbanas xeran algo de decepción nos peregrinos. Os niveis de satisfacción ao chegar a Santiago non son malos, pero son inferiores ao resto do Camiño.
-Por que esa decepción?
-Porque deixan de ser peregrinos e pasan a ser turistas. Hai que darlles un tratamento diferente e manter máis servizos específicos, porque nas cidades pérdese esa parte do intercambio da experiencia e das ideas. Os albergues son fundamentais cando non se camiña, porque espertan o sentimento de pertencer a unha comunidade.
