Noveno capítulo da novela por entregas «A senda de sal», de F. J. Fernández Davila
10 ago 2017 . Actualizado a las 08:55 h.A verdade foi que me parecía raro recibir os cartos dentro dun sobre. Esa bolsiña branca e escasa neses tempos era un dispendio innecesario para entregar catro billetes. Eu nunca negociara cos ingleses e, de feito, resultaba estraño que se afastasen tanto da cidade para comprar algo de peixe. Había ademais dous portos mariñeiros entre Vigo e Panxón. Tomei o xesto do sobre coma un costume estranxeiro, e non lle fixen caso ata o serán. Despeguei a solapa con coidado, sen rompela, e comprobei que houbese a cantidade acordada. Había máis.
Ao sábado seguinte, de marzo solleiro, collín o tranvía ata a sede da compañía, situada no edificio Moderno do que hoxe é a rúa de Policarpo Sanz. Todo o mundo sabía onde estaba, sobre todo polo enorme cronógrafo que presidía a súa fachada e que se gloriaba de ser o máis puntual da cidade. «Levo a hora do cable», escoitábase acotío entre todos aqueles afortunados que posuían un reloxo e o axustaran mirando á fronte de aquel edificio. Aquel era un centro neurálxico das comunicacións en toda a provincia, onde os estaleiros e grandes conserveiras comunicaban os seus oficios e daban conta aos clientes da marcha dos seus encargos.
Durante o groso da guerra, non obstante, as oficinas estiveran intervidas polos militares, que aínda mantiñan unha pequena partida de vixilancia na porta. Franco pecháraas ao público xeral e utilizaba o telégrafo para os seus propios intereses. As autoridades españolas nunca penetraron nos pisos superiores, onde os empregados mantiñan os despachos co seu país. De modo oficioso considerábanse territorio británico, e calquera inxerencia teríase tomado coma un acto de espionaxe.
Pasado o tempo, coa contenda a punto de terminar, tal presión non era xa necesaria, e os empregados do cable volvían a gozar dunha intimidade máis ampla.
Cando entrei no edificio, en recepción, fun atendido por un mozo da miña idade. Tiña os ollos verdes e o pelo amarelo coma o millo maduro. A pesar do seu nome estranxeiro, atendeume nun perfecto galego mariñeiro e, sen facer demasiadas preguntas, conduciume ata un despacho pequeno e sen fiestras, que amortecía no segundo piso da parte de atrás. Polo camiño, escaleiras arriba, puiden entrever un grupo de mozas nunha porta entreaberta. Falaban dunha forma inintelixible e levaban longos vestidos negros con brancos mandís. Comandadas por unha ama rigorosa, semellaban preparar unha mesa de gala. Pensei na poboada familia de comensais sen fame, de cuxa inapetencia se beneficiaban os presos.
Aos poucos minutos atopeime fronte ao estranxeiro dos ollos de cobalto, quen atendeu de bo grado e sen sorpresa a miña disposición a devolverlle os cartos sobrantes. Tiña un sorriso irónico e consciente, coma se lle gañase unha aposta a alguén invisible presente no cuarto. Colleu os billetes e meteunos nun sobre con outros, máis grandes e doutra cor. Pousouno na mesa e entregoume un papel a memorizar que logo queimou na estufa de gas.
Estaba escrito que aquela noite sen lúa eu me atopase no océano descoñecido, cun enorme buque de ferro pegado á amura do Formigillo. Dúas familias de Madrid gabeaban por unha escada de corda ata un ceo cuberto de estrelas negras.
Ao facermos tempo para volver á costa, coa bodega chea de peixe sen destino, pareceume albiscar un cachalote na bruma. Tiña o nariz dun elefante no lombo, e falaba no idioma das pedras antigas. Miroume de vagar, para sorrirme e despois afogar por entre as ondas do tempo. Deixou unha marca de cruces brancas na pel estriada dun mar sen feridas.
Resumo
Un vello mariñeiro retorna a Galicia tras toda a vida no exilio. Unha azafata solitaria, que perdeu a custodia do seu fillo Dante, é a seleccionada para escribir as súas memorias. Estas comezan de neno, coa Guerra Civil, pouco antes de que o seu pai desaparecera por axudar a fuxir ao mestre da escola e a súa familia. O mozo de doce anos ten que tomar entón o temón do pesqueiro para sobrevivir. Un día do ano trinta e nove recibe a visita dun funcionario do Cable Inglés que lle compra toda a pesca do día.
Capítulos anteriores
