Terceiro capítulo da novela por entregas «A senda de sal» de F. J. Fernández Davila
07 ago 2017 . Actualizado a las 07:56 h.O Formigillo era un barco escaso, resumido, co nariz afiado e as costelas duras feitas de carballo. Por corazón sostiña unha máquina de vapor traída de Bilbao pouco despois da grande guerra. Disque foi a última dunha tirada de motores para un barco militar francés que quedara inacabado, esquecido polo armisticio nun escuro almacén de aldea. O dono do estaleiro de Narón que a comprou levaba tempo escoitando unha respiración lenta e melancólica que o atormentaba polas noites e o chamaba de día en dirección do sol da mañá.
Contaba sempre que unha madrugada, farto de non durmir, colleu o seu Hispano-Suíza e non parou ata achar a orixe daquel terrible son. Pasou tres días sen comer, percorreu oitocentos quilómetros, pero comprou conforto cando atopou un home sentado na porta dun alpendre, abandonado nunha profunda e verde ría de Biscaia… «¡Llevábamos años esperándolo!», soltou o dono sorrinte e sen mediar saúdo. «Quen?», preguntou o sorprendido condutor. «Ella y yo», respondeu o vasco de traxe gris, mentres sinalaba co polgar ao interior do edificio. «¿No pensará llevársela en ese minúsculo vehículo?».
O Formigillo, así escrito no casco e así pronunciado polo vello mariñeiro, era un barco especial, nervioso, hiperactivo. Dado o potente e económico da súa propulsión, superaba os límites de autonomía de calquera embarcación da flota de baixura. Aproveitaba a súa condición para internarse no océano descoñecido e facer pequenas travesías por maritorios que só formaban parte das lendas dos antigos. Así foi como unha vez atoparon unha serea durmida flotando no pau deitado dun galeón invisible; como divisaron un grupo de illas peregrinas que nadaban en morea cara ao sur; ou como lograron pescar ao fillo de Poseidón, despois de que saltara despistado á cuberta, e que para ser liberado lles prometera protección absoluta no reino do seu pai, de modo que nunca morrerían no mar.
O vello sorría no seu cuarto de Celanova ao recordar as caras dos nenos cando lles contaba as historias, «e todo é grazas ao Formigillo, que ten por corazón unha máquina enfeitizada».
Naqueles tempos, Panxón era unha ringleira de casas brancas agochadas entre as dunas; unha continuación ondulada do mar, conxelado terra dentro nunha escultura de area rematada con crespóns verdes. Xa nacera o espigón de pedra nos pés do outeiro do castro, baixo a vista laminada do Monte de Ferro. Camiño arriba, tras un vello arco de oitocentos anos, agromara votiva unha igrexa de beleza innovadora e adolescente. Dende ese pequeno promontorio, o templo vixiaba o Mar do Miñor, inzado de dornas e gamelas bulideiras, que repasaban varias veces ao día o camiño de alí ata Baiona. Daqueloutro lado da baía espreitaba en alto as ondas a Virxe da Rocha, filla tamén do arquitecto Palacios, e que tiña sete anos máis.
O peirao estaba poboado de nasas, angazos, salabardos, rasquetas, redes e anzois, cordais sen destino, restos de palangrillos e outros aparellos da máis variada especie. Todos estaban destinados a extraer vida do mar e vendela na terra. Ata o corenta e dous, ano de fame infinita, aquel era un mercado sen lonxa, onde case todas as capturas se levaban a Vigo no primeiro tranvía da mañá. Había aínda nas patelas bocaladas de ansiedade, peixes na busca de auga nos intersticios do aire. Cos pes no molle, as moradas dos pescadores figuraban barcos invertidos postos a secar na area, con tellas de lama por casco, e portas pintadas de cores distintas, para que ben distinguiran entre pares o carteiro, a morte e o cobrador.
RESUMO
Tras toda a vida no exilio, un mariñeiro nonaxenario esmorece no pequeno cuarto de vasoiras dun pazo do interior de Galicia, lonxe do mar e cun segredo que contar. A entrevistadora do ancián, unha azafata divorciada que vive separada do seu fillo, volve tarde á súa casa da Guarda, frustrada pola futilidade do seu primeiro encontro co ancián. Despois de falar co seu exmarido recibe a chamada da súa profesora de escrita, que lle confirma que o mariñeiro a escolleu para escribir as súas memorias.
Capítulos anteriores
