Los ganaderos de Ferrolterra temen que baje la leche, con los costes «polas nubes»
GANADERÍA
A diez días de que venzan muchos contratos, aún no conocen las nuevas tarifas
21 mar 2023 . Actualizado a las 10:19 h.La realidad de los productores lácteos de la comarca contradice los datos del último informe del sector lácteo publicado por la Consellería de Medio Rural. Los ganaderos reconocen la subida de la leche, pero la sitúan a partir del mes de octubre de 2022, por lo que en ningún caso bastaría para paliar las pérdidas acumuladas a lo largo del último año debido al aumento de los costes de producción, que se dispararon a raíz de la invasión rusa de Ucrania. La información oficial estima en un 48 % el incremento del precio de la leche en origen (lo que cobran los ganaderos), frente al 11,76 % de subida de los costes de producción.
Los ganaderos temen una bajada de las tarifas y denuncian que, a diez días para que venzan la mayoría de los contratos, aún no conocen la nueva propuesta de la industria. «As empresas teñen que presentar a súa oferta aos gandeiros con dous meses de antelación. Os contratos acaban o 31 de marzo, e non temos nada. Só hai unha [marca] que presentou, con prezos máis baixos dos que temos agora e por catro meses, non por un ano», indica David Arnoso, presidente del colectivo de productores Prolega.
Este granjero de O Forgoselo, en San Sadurniño, asegura que los gastos no se han reducido: «O único que baixou algo foron os abonos, e moi pouco; a luz segue máis ou menos igual; os recambios da maquinaria seguen polas nubes e o gasóleo tamén, e a axuda dos 20 céntimos non a estamos cobrando, porque agora non é directa, temos que adiantar os cartos e despois suponse que nolos terán que aboar». «Non tería por que baixar o leite, cando ademais as empresas teñen falta de leite», esgrime. Andrés Saavedra, productor de O Ermo (Ortigueira), tampoco ve justificación alguna para una eventual caída de los precios: «O único que baixou algo foi o abono, pero o penso, que é o principal gasto noso, aínda subiu. E produción hai menos. Só se explica porque outros queren gañar o noso pan, queren ter máis marxe á nosa conta».
Según el último informe del sector lácteo divulgado por la Xunta, los ganaderos comenzaron 2022 percibiendo una media de 35,61 céntimos por litro de leche, y llegaron a octubre rozando los 53, lo que supone un alza del 48,8 %. Con todo, los productores gallegos siguen estando a la cola de España, con una media de 2,6 céntimos menos por litro. La caída a la que apunta la única industria que ha trasladado una oferta a sus clientes se aproxima a los diez céntimos, «cando a marxe que pode haber agora aínda se está usando para cubrir o que se palmou nos primeiros meses de suba dos custes», como advierte Saavedra.
Sin explicación
«Non se dan as condicións para que haxa unha baixada», coincide Eliseo Cebreiro, al frente de una explotación láctea en Bardaos (San Sadurniño). «Fálase de ata doce céntimos menos... cando o único que baixou algo foi o abono, pero desde onde baixou? Viñamos de 460 euros tonelada máis IVE e chegou ata os 800. As empresas agrícolas non sei a que prezo van vir facer os traballos; as pezas da maquinaria xa non están altas, son inalcanzables...», argumenta este ganadero. «E agora vén o traballo, abonar, sementar, o ensilado da herba, botar o millo... non sei como nos van dar as contas. Temos unha vantaxe —ironiza Cebreiro—, que estamos acostumados».
La inestabilidad que soporta este sector, con picos —«case todos á baixa», recalcan los productores—, se traduce en el abandono de muchas granjas. Cebreiro cuenta que en pocos años, en su entorno han desaparecido seis: «A propaganda de mirar polo rural queda moi ben, pero que fixeron polo rural? O noso traballo non o teñen en conta».
«As industrias esperan ao último día para que non teñas marxe de buscar outra saída»
«Ti cres que hoxe [ayer] estamos a día 20 e o 31 acaba o contrato, e que non saiba a canto me vai ver o leite o 1 de abril? As industrias esperan ao último día para que non teñas marxe de buscar outra opción, onde vas ir?», plantea un ganadero de Monfero que prefiere no dar su nombre para evitar represalias. «Se falas póñenche unha cruz e non che levan o leite», alerta. «Vas ao supermercado e non baixou o leite, e a nós xa nos quitaron o IVE, que no meu caso representa entre 1.600 e 1.700 euros ao mes... somos o banco de Facenda», critica. Concuerda con otros ganaderos de la zona en que «non hai explicación» para una eventual disminución de los precios.
«Os plásticos para as bolas de silo hai ano e medio valían 49 euros [a bobina], e as últimas compreinas a 119, máis do dobre. E soliciteilles prezo a cinco provedores distintos e ningún mo deu, din que non teñen nada nos almacéns. Algo raro parece», abunda este granjero, cuya explotación produce en torno a 2.500 litros de leche al día. «En Monfero non quedan nin unha quinta parte das gandarías que había, e para o ano quedará a metade, porque moitos andan polos 65 anos. E relevo non hai», sentencia.
La falta mano de obra, un lastre
El ortigueirés Andrés Saavedra señala la mano de obra como uno de los motivos del abandono progresivo del sector: «Sen persoal non dás feito. Agora falta en todos os sectores. No primario sempre houbo problema, pero agora é imposible. De feito, estanse instalando robots de ordeño e hai lista de espera de seis meses... e un robot custa 180.000 euros, e nunha granxa mediana ou grande fan falla tres ou catro».