O artista de Sabucedo expón da man da deputación a súa homenaxe a cincuenta escritores galegos
28 ago 2018 . Actualizado a las 05:00 h.Tras pasar a principios do verán polo Pazo Provincial en Pontevedra, a Casa das Artes de Vigo estará ata o 9 de setembro chea de rostros da literatura galega. Mulleres, coma Chus Pato e Xina Vega, e homes, coma Agustín Fernández Paz ou Francisco Castro, manteñen fixa a súa vista no espectador. Son cincuenta retratos tirados contra un pano de fondo -ao modo clásico- polo fotógrafo Anxo Cabada (A Estrada, 1957), quen titulou este proxecto O imaxinario do país. Letras de magnesio. A exposición e o catálogo correspondente están apoiadas por la Deputación de Pontevedra a través da programación Ano da lingua.
-¿Con esta exposición continúa a labor de retratar un país? Refírome a se este proxecto complementa os seus traballos anteriores.
-Si. Comecei cando foi do Prestige, facendo unha exposición sobre os percebeiros de Ons. Aquela idea foi unha combinación fotográfica e literaria. Como traballei anteriormente tanto no mar como na terra, agora tocaba pechar o círculo de traballar con escritores para que as imaxes puideran provocar reflexións ou suxestións. E iso é, unha reflexión sobre os rostros dos escritores, por iso lle chamei O imaxinario do país. Quería darlle máis visibilidades á xente que traballa na literatura. Por un lado, quería reivindicar a fotografía de nós e, por outro lado, a esa xente que segue apostando polo idioma.
-¿Foi complicada a selección de escritores?
-Eu como xa levaba traballando con eles, fun a xente que tiña colaborado comigo en traballos anteriores e despois se foi completando. Tiña pensado en principio facer só 30 retratos, pero logo fun ampliando e cheguei a 50, 25 homes e 25 mulleres.
-¿Que é o que máis lle interesa do retrato?
-É un desafío interesante neste tempos nos que a xente faise tantos selfis e produtos de consumo inmediato. Eu pensei este traballo como ir contra corrente, no sentido de fuxir de esa facilidade que proporciona o produto instantáneo. Todos os retratos están feitos coma se fora un encontro a soas co retratado. Fóra deses apuros, intentei poñer o retrato coma se fora unha paisaxe na cara do retratado. Serviume para afondar tanto na fotografía dos tempos actuais, onde se chegou a unha normalidade fotográfica absoluta porque todos levamos unha cámara no bolso, e para reivindicar a fotografía feita con calma, agarimo e reflexión. Na exposición parece que estás falando con cada un dos autores; hai coma un pulso de conversa, que era o que pretendía. Nun principio tratei de situar aos escritores no seu medio, pero despois me pareceu máis interesante ese desafío da interacción entre retratista e retratado.
-¿O retrato fotográfico é unha herdanza do retrato pictórico ou ten unha linguaxe distinta?
-Máis o menos é buscar as orixes, iso é certo. A fotografía veu un pouco como continuidade da pintura, e o que pretendín foi facer unha homenaxe aos grandes retratistas coa intención de non perder as esencias do respecto á persoa. Tratei de enfatizar a esencia da persoa que está retratando, na liña dos traballos feitos por Virxilio Viéitez á xente de Soutelo de Montes. O retrato ao longo da historia sempre foi unha homenaxe á persoa, e eu intentei conciliar literatura, fotografía e a historia do retrato.
-¿Como funcionaron os retratados?
-Uns foron máis doados que outros. Utilicei un pano de fondo para resaltar o rostro do retratado, e esa teatralización levaba consigo que tiñan que chegar a estar relaxados diante da cámara; era o meu desafío. Penso que saíu bastante ben e a xente se sinte identificada, algúns con máis ou menos atino. Hai uns anos fixera un programa para a TVG, O fío do retrato, no que eu ía fotografando á xente tirándolle do fío da vida; aquí fixen algo semellante, enfrontarme con complicidade co retratado. Pero claro, poñer á xente así a posar non é nada doado, aínda que sexan persoas acostumadas a facelo.
«No traballo intentei conciliar literatura, fotografía e a historia do retrato»
«O emprego do branco e negro creo que transporta a outro mundo»
A exposición de Anxo Cabada partiu o pasado mes de xullo de Pontevedra e, unha vez conclúa en Vigo, pasará por outras localidades da provincia, entre elas a vila de Cangas. Na Casa das Artes rematará a súa presenza o 9 de setembro.
-¿Fixo unha planificación técnica especial para afrontar este traballo?
-Non, busquei o obxectivo máis próximo posible e logo empreguei o branco e negro porque sempre foi un espazo onde me movín con máis facilidade; creo que transporte un pouco a outro mundo. A cor está moi asimilada coa publicidade, e eu tento escapar desa imaxe. Utilicei tecnicamente a sinxeleza de ter luz natural e busquei un ambiente de complicidade. Eu me movía ou deixaba que eles se achegaran ao meu estudio, sempre ofrecéndolles unha posibilidade aberta para que se sentiran cómodos. E logo estaba o pano de fondo, como facían clásicos, coma Pacheco en Vigo, para crear ese ambiente de estar nun encontro un pouco forzado ou teatralizado pero cómodo para os dous.
-¿O proceso democratizador experimentado pola fotografía non últimos tempos pon en perigo a calidade artística deste soporte?
-Sufrimos unha saturación de imaxes e se pode perder o sentido de distinguir, pero cando todo o mundo empezou a escribir, supoño que aconteceu algo similar coa literatura. Todo acabou poñéndose no seu sitio e agora a xente sabe distinguir entre as historias que son interesantes e as que non o son.