A redución da xornada laboral xa é un debate central en España. Naceu como unha proposta de Sumar nas eleccións xerais do 23-J, incorporouse como medida estrela ao programa do goberno de coalición do PSOE e Sumar, está a negociarse nunha mesa do diálogo social e agora tamén se incorpora o PP, propoñendo unha xornada de catro días á semana.
É sen dúbida un debate moi relevante, porque se trata de como repartimos o tempo das nosas vidas. Xa pasaron 41 anos desde que se implantou a xornada laboral máxima de 40 horas semanais: xa é unha anomalía histórica, porque España é hoxe radicalmente diferente a 1983. Por exemplo, hai 10 millóns de persoas con emprego máis que entón.
É certo que a través da negociación colectiva a xornada que realmente traballamos foise reducindo e hoxe é de 38,2 horas semanais de media, pero cunha elevada diferenza entre sectores. Onde os sindicatos teñen máis poder de negociación, a xornada xa está en 37,5 horas, pero outros seguen preto das 40 horas.
É unha situación inxusta, que prexudica aos máis vulnerables no mundo laboral: son mulleres e personas novas, que traballan en pequenas empresas, en sectores de servizos. É inxusto e discriminatorio. Por iso fai falta regulalo por lei.
Reducir a xornada a 37,5 horas beneficia de forma directa a 12 millóns de asalariados. Por iso é unha medida que conta cun apoio moi maioritario na sociedade española. Un apoio transversal a todas as ideoloxías.
A CEOE, que aínda se resiste a apoiala, utiliza como argumento para opoñerse o maior custo laboral que implicaría para as empresas. Pero non é certo, polo menos en termos xerais.
Se partimos da xornada media pactada nos convenios colectivos, a redución a 37,5 horas sen redución do salario supoñería un incremento do custo laboral das empresas do 2 %. No caso extremo, os que aínda traballan 40 horas, o incremento sería do 6 %. Son cifras perfectamente asumibles, tendo en conta que ese incremento repartiríase en dous anos, 2024 e 2025, e que na maioría dos convenios colectivos están a pactarse incrementos superiores ao 3 %.
Pero, con gran probabilidade, este incremento dos custos laborais non se producirá, porque as empresas organizarán mellor as súas quendas e horarios, o que implicará un aumento da produtividade laboral.
Más aínda, para que a redución da xornada trasládese efectivamente a un maior custo laboral as empresas terían que contratar a máis persoas. Isto é, coa redución da xornada habería máis emprego.
Poñéndolle cifras, para que o custo laboral increméntese realmente o 2 %, as empresas terían que contratar a máis de 350.000 persoas a tempo completo.
É posible que nas empresas máis pequenas, en sectores con horarios de atención ao público, sexa máis difícil a aplicación da medida e por iso é moi positiva a proposta do Ministerio de Traballo de bonificar os novos empregos que se cren nestas empresas.
Estás son as bases para un gran acordo social e político en España, porque permiten mellorar a vida da xente, adecuando o tempo de traballo aos cambios da economía e a produtividade dos últimos 41 anos, con máis igualdade, porque dá maís dereitos aos que teñen menos forza negociadora, e acompañando ás empresas e sectores de actividade que o necesiten. Non deberiamos deixar pasar a oportunidade de alcanzar este gran acordo para dar unha reposta positiva a unha demanda maioritaria da sociedade española de ter máis tempo para vivir mellor.