«Vin como o Carabeka embarrancou nos Farillóns», dice de otra etapa laboral el marinero jubilado y natural de San Ciprián
01 may 2021 . Actualizado a las 05:00 h.«Sempre San Ciprián», responde Ramón Rivas Villares cuando se le pregunta primero si el topónimo popular o el oficial (San Ciprián o San Cibrao) de la península donde nacía este marinero cervense, en el año 1958. «Nacín nunha casa que está a moi pouquiños metros do mar onde, cando había temporal, se oía bruar o mar. E crieime na praia, incluso unha parte da infancia a pasei vivindo encima da cetárea, rodeada por mar que en inverno saltaba por encima do tellado e oías caer os charpazos». «Ata que me fun navegar», continúa. Y comenzó a trabajar en un sector marcado, como dice, «polas condicións de traballo, a distancia da familia» y un confinamiento a bordo del que «xa non nos enteramos, estamos afeitos». Se inició en la pesca en el «chalaniño» de su padre: «Con 8 e 10 anos xa ía solo incluso, con aparellos, polo entorno e remando». Hasta que, recuerda nítidamente, «con 15 anos embarquei entre o faro de San Ciprián e Os Farillóns nun barco que pasaba». Era el Tercio San Miguel, de vapor con rumbo a A Coruña, donde ya enrolaría como marinero. «Foi como dar un salto a outra vida, porque me criara en San Ciprián e pouco había saído fóra. Era como unha aventura para min». Posteriormente, navegó en otros barcos, el Barbieri y el Eslava, hasta que llegó su oportunidad «en mercantes conxeladores. O Ur-Txori e Lur Txori, sobre todo, transportaban dende os atuneiros que faenaban en Panamá, no Pacífico, Senegal e Costa de Marfil. Traíamos para Alxeciras e case todo Italia, a veces incluso para unha fábrica en Puerto Rico», dice. «Cruzamos o Atlántico unhas cantas veces», añade.
Siguiente etapa, la pesca en el Gran Sol en el Pepe Revuelta y Playa de Samil: «Con volanta, á merluza. Moi duro, é o que poido dicir desa época. Era extremadamente dura, polo mal tempo, porque o barco era pequeniño, pasabas moitos apuros, a veces a punto de irse a pique, e no inverno traballando fóra con moito frío e moitas penurias cos aparellos, co coral... Con todo! Era unha loita todo o día para poder quitar o peixe do mar. Pasaba días e noites sen ir á cama. Tamén se gañaba diñeiro, a veces, iso é certo». «Ir ao pincho xa non foi tan duro», rememora.
«Dende o principio, sempre quixen ir para o mar e vivir do mar. Aínda que sexa duro, compensa, pero é algo que levas no sangue. É unha forma de vivir»
Después le ofrecerían quedarse en el puerto de Alcoa: «Entrei a traballar nos remolcadores. A empresa era Aluflet, agora Sertosa. Empecei de mariñeiro e pasei para a lancha do práctico, de patrón. Non foi fácil. Temos saído con ondas de 15 metros e noite». «Labor arriscada», reconoce; tanto que le tocó «vivir varios naufraxios, como o Carabeka nos Farillóns. Estábao esperando co práctico e vin como se foi contra as pedras. Na zona de San Ciprián, onde antes había moito tráfico, e na dos Farillóns houbo moitos naufraxios». Esas tragedias también moldearían a la leyenda local de la Maruxaina.
Participa con su «Carrao» en la ruta cantábrica Navega el Camino
«O mar é algo primordial para min», subraya Rivas, quien también tiene otras aficiones como «ler e intentar estar sempre ben informado». «Dende o principio sempre quixen ir para o mar e vivir do mar. Aínda que sexa duro, compensa, pero é algo que levas no sangue. É unha forma de vivir. Se é duro, tes que adaptarte, pero non deixa de gustarche». La etapa de la jubilación le llegó a los 55 años y aunque le apasionaba el mundo de la vela, no la probara hasta que buscó un barco «por toda España», encontrando uno en Girona. Carrao hace honor al sobrenombre de sus paisanos y con él participa en la ruta cantábrica Navega el Camino, además de hallar «tranquilidade».
Otras "inquietudes"
Desde el asociacionismo, su «inquietude» le llevó a estar «á fronte do Museo do Mar de San Ciprián doce anos» al presidir la Asociación de Veciños Cruz da Venta que lo impulsó. También es presidente hoy de la Asociación Mar de San Ciprián.