«Hai que ter fe para medrar»

Por Xoán Ramón Alvite

SANTIAGO

Comenzó siendo un negocio familiar, pero actualmente su producción podría abastecer durante tres meses a una ciudad del tamaño de A Coruña. Su propietario, Xaquín López Ares, asegura que todas las ganancias se dedican a la reinversión

06 mar 2011 . Actualizado a las 06:00 h.

Ni parece su estilo ni están las cosas en lo suyo como para andar presumiendo. Aunque si alguien puede hacerlo, ese es, sin duda, Xaquín López Ares (Sobrado dos Monxes, 1963), propietario de Finca Arosa, a día de hoy, la mayor explotación láctea de Galicia.

De esta ganadería situada en Xanceda, municipio de Mesía, salen anualmente casi cinco millones de kilos de leche, cantidad suficiente para abastecer el consumo de los habitantes de la ciudad de A Coruña durante tres meses. «Dito así, parece como se fósemos uns monstros e simplemente somos unha explotación familiar que foi medrando grazas á sorte e ao esforzo dos meus irmáns e ao meu propio, apostando pola profesionalización e pola utilización de criterios empresariais nunha actividade na que, lamentablemente, sempre se careceu deles», apunta este ganadero que repite constantemente los nombres de Vicente e Hilario, sus hermanos y socios en la granja, como principales responsables del espectacular crecimiento de su empresa en poco más de una década.

La aventura de los López Ares, descendientes de una familia de ganaderos lucenses afincados en la parroquia de Grixalba, situada a los pies del monasterio de Sobrado dos Monxes, comenzó en el verano de 1994 con la compra de la granja y de 80 hectáreas de terreno de lo que hoy es Finca Arosa a sus antiguos propietarios -«os señores Fraga», puntualiza Xaquín- una vez que estos decidieron abandonar la actividad. «Foi o que vivimos dende pequenos e vimos na compra desta granxa unha oportunidade excepcional para poder dedicarnos ao que, de verdade, nos gustaba».

Tan solo cuatro años después, y tras realizar importantes desembolsos económicos para aumentar la base territorial de la ganadería hasta cerca de las 200 hectáreas, dieron otro paso decisivo en su empeño por ser verdaderamente competitivos. «Probablemente foi o máis acertado que fixemos ata o de agora. Alí está o futuro de Finca Arosa, por iso unha gran parte dos nosos esforzos van dirixidos a mellorala cada día», apunta López en referencia a Codesos, una finca de 72 hectáreas situada en su localidad natal, que alberga toda la división de recría de la explotación. «Nestas instalacións criamos as nosas futuras vacas produtoras utilizando o sistema de pastoreo e poñendo en marcha unha coidada mellora xenética que nos garante uns animais de calidade e a un custo razoable que dificilmente conseguiriamos se tivésemos que recorrer a compralos en Francia ou Alemaña».

Sin embargo, las adquisiciones de la Sociedad Agraria de Transformación (SAT) Finca Arosa no se quedaron ahí y en el 2006 se incorpora a la empresa una nueva explotación ubicada en Vilalba con 63 hectáreas más de terreno. El ganadero lo explica contundente: «Todo o que gañamos reinvestímolo na sociedade. A nosa é unha aposta decidida por un sector no que, a pesar de todo, seguimos crendo e ademais consideramos que ese é o único xeito de poder medrar».

La gestión de las cuotas

Esta filosofía empresarial, que Xaquín desgrana con pasión, se convierte en indignación cuando aparece en la charla la sombra de las cuotas lácteas. «O que pasou aquí coas cotas lácteas foi o maior despropósito que viviu o sector en toda a súa historia. A maior descapitalización pola forza a ningunha actividade económica na historia recente deste país sufrímola os produtores de leite coa xestión que se fixo dende Madrid dos cupos de produción», se apresura a contestar.

El evidente descontento de López Ares en este asunto viene marcado por la intervención estatal del mercado de cuotas lácteas en abril del 2005, lo que provocó la supresión de la compraventa entre particulares. Y con ello, la pérdida de valor de unos derechos de producción por los que la mayoría de ganaderos habían desembolsado muchos millones de euros endeudándose hasta extremos insospechados. «Nós fixemos coma o resto. Gastamos o que non tiñamos porque case se nos obrigou a facelo para poder medrar. Da noite para a mañá o ministerio, culpable da especulación que rodeaba ao sector, cambiou de política e descubrimos que o que onte valía 70 céntimos, hoxe xa só valía 30 e que en apenas dous anos xa non valería nada. Unha auténtica vergoña -espeta tras un momento de duda-, non se me ocorre outra palabra».

Aunque el de las cuotas lácteas no fue, ni de lejos, el momento más duro por el que atravesó Xaquín López Ares durante la última década. Este sucedió el 17 de agosto del 2009, cuando una de sus naves, construida hacía apenas unos meses, se desplomó sobre el ganado que albergaba causando la muerte de más de un centenar de vacas y dejando inservibles a varias decenas más. «Temos pasado momentos bos e malos, coma todo o mundo, pero o da nave, apartando os temas persoais, creo que foi o día máis amargo de toda a miña vida. É moi duro ver como todo polo que loitas cada día se derruba en apenas uns minutos». El ganadero señala que las pérdidas provocadas por aquel siniestro se elevaron a más de 1,3 millones de euros «dos que apenas recuperamos 74.000 euros», precisa.

El cabeza visible de Finca Arosa también saltó a los medios en varias ocasiones durante los últimos años a raíz de un encendido enfrentamiento con un alto cargo de la Consellería de Medio Ambiente motivado por los continuados ataques de los lobos a las reses de su propiedad. «Non quero dicir máis sobre este asunto. O único claro é que a algúns políticos lles quedaba moi grande o cargo e que nós, desgraciadamente, perdemos os nosos animais. O tempo xa puxo a cada un no seu lugar».