Volveremos dar aqueles abrazos que dabamos aos amigos antes do covid-19? É posible que non, porque é un costume con pouca tradición no noso país.
A min sorprendíanme moito polos anos oitenta os abrazos que se daban as xentes do mundo do teatro. Na Universidade, os profesores non nos abrazabamos. O normal era darse a man, e pola rúa o que observaba era o que vira na miña nenez e mocidade. Os homes estreitábanse a man ou se daban palmadas nas costas. E as mulleres cruzaban a súa cabezas e lanzaban bicos ao aire sen tocar os corpos, unha man tíñana ocupada xeralmente co bolso e, como máximo, apoiaban a outra no ombreiro ou na parte superior do brazo da persoa a quen saudaban.
Por aqueles anos, un amigo inglés, hispanista, preguntoulle ao marido dunha colega onde debía poñer as mans cando as señoras o abrazaban. O español aclaroulle onde non debía poñelas, e enseguida se afíxo. Non foi o caso dun alumno xaponés que me confesou que se sentia atafegado por aqueles xestos que «invadían o seu espazo»; a súa cultura considerábao unha falta de respecto. Agora, na nosa, os abrazos considéranse saudables, din que mesmo diminúen a tensión arterial.
Un bo abrazo anula o espazo persoal, sentes o corpo da outra persoa entre os teus brazos, o seu volume, a súa calor, o seu olor … Abrazos amorosos, abrazos familiares, abrazos de amigos que se queren; marabillosos xestos que nos fan sentir que non estamos sós. Oxalá que a «distancia de seguridade» non os converta en recordos.