A serie que acaba de estrearse e se desenvolve arredor do Camiño e da construción da catedral de Compostela sitúanos mil anos atrás
25 ene 2017 . Actualizado a las 10:07 h.O final do camiño é a serie de televisión que conta como eran os tempos nos que se estableceu a peregrinación a Compostela, como se xestou que o Camiño de Santiago se convertese nun lazo de unión cultural entre os pobos do norte e o sur dos Pireneos. A historia rematou coa construción dunha catedral cumio do románico, que deu lugar a unha cultura común e un sentimento de pertenza a unha Europa unida polas crenzas relixiosas.
CONTAR A HISTORIA
Esta teleserie, producida por Voz Audiovisual, da Corporación Voz de Galicia, para TVE e TVG e filmada en Galicia, vainos pór de novo fronte ao xénero da novela histórica, que antes foi literario e nesta ocasión é cinematográfico. Neste xénero recréase a historia mesturando feitos e personaxes reais con outros ficticios. Polo xeral, a historia queda cos feitos e os personaxes sobresalientes da realidade, pero o cotián e o miúdo desaparece entre as súas páxinas como a auga nunha peneira. Sabemos por ela dos reis, os personaxes influentes, as batallas e os grandes acontecementos políticos, pero ignoramos o que lle ocorría cada día ao pobo, os seus costumes e as súas formas de vivir. Ao mesmo tempo que os grandes feitos, na vida van ocorrendo outras aventuras triviais que afectan á xente corrente. Hai historia con maiúscula, que queda reflectida nos libros, e historias con minúsculas que se perden nos carreiros do tempo. A novela histórica pretende reproducir as dúas cousas á vez: as pequenas historias de personaxes ordinarios, cuxa suma constitúe a gran historia.
PERSONAXES FICTICIOS E REAIS
Con O final do camiño podemos ver na pequena pantalla a vida da Idade Media compostelá tal como era e seremos testemuñas dela coma se viaxásemos no tempo. Para iso os seus creadores tiveron que encher con imaxinación os ocos do cotián que a historia diluíu. Os personaxes ficticios e as súas aventuras son os que xogan ese papel, mesturándose cos históricos, para ofrecernos a imaxe duns acontecementos que parece que están a suceder ante os nosos ollos. Eses personaxes de ficción teñen unha dobre función: por unha banda, a de recrearnos a vida cotiá da Idade Media compostelá, como eran as súas xentes, as súas casas, as súas rúas, o seu xeito de vestir, as súas diversións, os seus costumes; por outra, a de presentarnos pequenas tramas que se cruzan entre si para alimentar o noso interese e a nosa curiosidade seguindo as súas aventuras, as peripecias das súas vidas, os seus odios e os seus amores, as súas persecucións e perigos, os seus éxitos e alegrías, as súas vidas e as súas mortes. Todo iso mesturado cos acontecementos da gran historia: os reis e as súas herdanzas, as súas guerras e as súas batallas, as fronteiras cambiantes dos seus reinos, as súas unións e as súas separacións, as intrigas do poder, os grandes eclesiásticos metidos a políticos... E, no fondo, como o tecido que sostén todos os fíos dun tapiz, a construción da gran catedral románica.
O obxectivo dos creadores da serie é que gocemos coas aventuras dos personaxes e que ao tempo coñezamos unha parte importante da nosa historia, a que nos relaciona co Camiño de Santiago, as peregrinacións medievais, as turbulentas orixes dos reinos cristiáns peninsulares que formarían co tempo o que hoxe é España, o florecemento da arte románica e do eixo cultural que estas peregrinacións construíron desde o norte de Europa ata Compostela e o embrión dun sentimento de Europa que non viña das clases políticas dominantes, senón que nacía aos ombreiros do pobo que percorría os camiños peregrinando e que construía catedrais á beira deses camiños.
Para comprender ben todo iso, o que vos propoño aquí como exercicio escolar complementario é que acometades a tarefa de distinguir e separar o que é realidade histórica do que é aventura e ficción novelesca a través das seguintes actividades.
actividades
A1. Despois de cada capítulo facede unha relación dos personaxes que interveñen, distribuíndoos en dous apartados: reais e ficticios.
A2. Resumide por unha banda a trama dos feitos históricos e por outra os novelescos. Axudaravos buscar información e documentación sobre a historia da época. Os acontecementos que se contan na serie abarcan o período que vai desde 1075 a 1120, os anos que durou a construción da catedral compostelá.
A3. Facede ao final da serie un resumo xeral de ambas as dúas tramas (histórica e novelesca). Deste xeito teredes aprendido moito sobre acontecementos transcendentais da nosa historia que deixaron unha pegada que aínda hoxe perdura.
A4. Observade e analizade tamén a ambientación e reconstrución da época histórica que nos ocupa. Fixádevos nos seguintes aspectos:
a) Reconstrución da arquitectura medieval, catedrais, fortificacións, poboacións, rúas, casas, paisaxe.
b) Vestiario, a súa adecuación á época, diferenciación de clases sociais polo seu modo de vestir.
c) Alimentación: comidas e bebidas usuais, utensilios e formas de comer.
d) Enxoval e mobiliario de castelos e palacios, casas, tabernas, igrexas.
e) Recursos militares e armamento, tipos de armas diferentes, tácticas de loita.
f) Ambientación cultural, festas, música, costumes.
Considerade se todo isto garda consonancia coa época e é adecuado ou se produce algunha distorsión.