Noite prohibida en Kíiv

Diego Ameixeiras FUGAS

FUGAS

PILAR CANICOBA

18 mar 2022 . Actualizado a las 05:00 h.

Nun dos relatos incluídos en Final feliz (Xerais), o último libro de Xavier Queipo, un visitante estranxeiro bótase a explorar os praceres da noite polas rúas de Kíiv. Trátase dunha peza edificada cos detalles xustos, moi evocadora, cun aire entre desacougante e onírico, en consonancia coa maioría dos textos que compoñen o volume. Con todo, a reconstrución desta suxestiva aventura provocoume unha sensación máis turbadora ca o resto, agora que a capital ucraína protagoniza os informativos por mor da guerra e nos interpela coma un territorio cercado pola barbarie, obxectivo dese sátrapa chamado Vladimir Putin. En ocasións, a actualidade mantén estas estrañas conversas coa literatura, diálogos accidentais e instigadores de significados imprevistos cando a percepción do que lemos se ve trastornada polos titulares do día. Descoñezo a cidade que tiña Queipo na imaxinación cando escribiu o relato —vibrante na actividade comercial, segundo contan—, pero a que debuxou a miña cabeza só puido ser unha. A urbe bombardeada e apocalíptica que hoxe nos amosan os reporteiros. Unha entrada directa ao inferno.

«Ata só hai uns días estabamos paseando tranquilamente por estas rúas, tomando algo nos bares, indo cos nosos amigos ao cine e ao teatro». A todos nos retumban nos oídos esas palabras dos habitantes de Kíiv, e de tantas outras localidades de Ucraína, agora que dende a comodidade do sofá somos espectadores dun país devastado, a mercé duns perversos patriotas que mandan a outros para que se maten no seu nome. Asusta —e moito— vernos obrigados a asumir que a vida pode mudar tanto dun día para outro, coma se o luns pola mañá todo fose unha discreta mestura de drama e comedia, que é no que andamos metidos a maioría, e o martes pola tarde nos convocasen de súpeto para vivir ata novo aviso nunha película de terror. Pensei na proximidade deses abismos mentres lía o relato en cuestión, onde cun par de trazos se adiviñan uns inquietantes perigos na peculiar viaxe que emprende o personaxe, desexoso de experimentar aventuras en locais medio clandestinos. Queipo é un consumado pintor de atmosferas e sempre hai algo nos seus ambientes que nos atrae con forza. Confrontar a vida que cabe nesa noite prohibida de Kíiv coa cidade asediada de hoxe, perdida nun mundo á deriva, resulta especialmente tráxico.