Alexandre Bóveda: unha lección de amor

MALORES VILLANUEVA

FUGAS

Bóveda coa súa muller, Amalia, á que lle escribiu unha das súas derradeiras cartas, antes de ser executado

De familia modesta, tivo no deporte e na música dúas grandes paixóns e unha personalidade cativadora. A súa vida e a súa morte deixaron semente. Non perdemos a memoria

20 ago 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

É ben sabido que, aínda que en Galicia non houbo fronte de batalla na Guerra Civil, si existiu unha forte represión. Despois do golpe militar instaláronse a barbarie e o medo, vidas tronzadas polo odio e a intolerancia, pero cando os 17 de agosto recordamos o fusilamento de Alexandre Bóveda non podemos máis que sentir amor, xenerosidade e dignidade. Esa foi a derradeira lección do mestre.

O inicio da súa vida política marcouno unha lembranza que quedou gravada nel: sendo adolescente seu pai lía o xornal ao seu carón e pasou por diante unha persoa que rosmou que tempos estes onde ata os obreiros len os periódicos. A súa era unha familia modesta, a nai costureira e o pai carpinteiro, mais con esforzo conseguiron que o fillo se titulase como Perito Mercantil, para despois aprobar as oposicións de Facenda, co número un da súa promoción.

A música era unha das paixóns de Bóveda, ao igual que o deporte, e cando chega a Pontevedra, o seu destino definitivo, intégrase na Sociedade Coral Polifónica da cidade. Nos ensaios coñece a Amalia Álvarez Gallego, de quen namora de inmediato, aínda que ela disimulaba e dicía que non quería un mozo tan baixo. Porén deseguida sucumbiu a «aquel marabilloso falar e contar», a aquel home «cariñoso, afable», que «tiña diversidade de temas de conversa» e dominaba o francés e o inglés e estaba a estudar alemán. Casaron en novembro de 1930, Bóveda quería ter moitos fillos e non tardaron en chegar.

Ao tempo, a súa cativadora personalidade e as súas ideas firmes lévano a ser unha figura clave no Partido Galeguista e na consecución dun Estatuto de Autonomía para Galicia. Ser nacionalista condenouno a morte, tamén a súa defensa da democracia diante do golpe militar. Non quixo fuxir; ao fin de contas, non fixera nada polo que temer, e ante a farsa de xuízo ao que o someteron reafirmouse no amor a Galicia e sentenciou que se o tribunal consideraba que por iso debía ser condenado a morte, aceptábao.

A tarde antes puido recibir a visita da súa muller embarazada e os catro fillos aos que bicou e entregou unha medalla, tamén para a que estaba por nacer. Xa non lles pediu que lle levasen libros como os días anteriores, pero si que perdoasen e non gardasen xenreira. Á súa muller dirixe unha das últimas cartas, minutos antes de ser executado: «Adeus Vidiña. Vive pra os peques e os vellos; abrázaos, enfíntaos. Sé Ti, miña Pequeniña ademirable, a máis valente de todos. Alá sentirei ledicia e satisfacción de Ti e de todos. Lembrareivos sempre, velarei sempre por vós». Amalia sentiu os disparos pero non soubo naquel momento que quedara viúva, tampouco a deixaron ir ao enterro. Como Bóveda desexaba, puxeron a lápida que debuxara, sinxela, cunha cruz que simbolizaba o seu cristianismo. Os 17 de agosto, día da Galiza Mártir, recordamos a represaliados, fusilados e cuneteados, que sementaron amor entre o odio e defenderon a democracia, porque a súa vida e a súa morte deitaron semente.