Carlos Blanco y Touriñán: «Sería bonito poder matar de risa»

FUGAS

Marcos Míguez / Mila Méndez

Dos de los mejores humoristas gallegos se unen por primera vez en el escenario con «Somos Criminais». El público desea verlos juntos: han agotado casi todas las entradas

01 feb 2018 . Actualizado a las 17:22 h.

¿Quién tuvo la idea? «Propúxeno eu», dice Carlos Blanco (Vilagarcía de Arousa, 1959). «Que dis! Se cho dixen primeiro», replica Xosé A. Touriñán (Culleredo, 1980). Lo cierto es que fue algo espontáneo. Y mutuo. Ambos coincidieron en el rodaje de Fariña y, de tan metidos que estaban en el papel de villanos, la bombilla se encendió: dramatizar, con el hilo conductor del humor, la historia más violenta de Galicia porque, como lleva por nombre su espectáculo, Somos Criminais. «Asumámolo. Somos parte dunha cultura onde dende cativos vimos como se matou ao porco na casa. Berros, sangue, vísceras, chourisos. Era unha festa!», exclama Carlos Blanco. A su lado, Touriñán añade entre risas: «A quen non lle falta un familiar por culpa de mover un marco?».

Las páginas de noticias inspiran el texto original de Xosé Prieto en el que están inmersos. ¿Por qué parece que solo se fijan en Galicia por los sucesos? «Igual é esa a idea que interesa dar fóra», escurre Carlos. Son días de ensayos, borrones y también aportaciones. Aunque el humor negro pueda aligerar historias, tratan cada hecho «con pés de la». Hasta en los desenlaces más oscuros hay hueco para las tonalidades grises. «Os humanos somos quen de faser o dano máis miúdo -reflexiona con su intermitente y genuino seseo el monologuista-, pero tamén o Holocausto». En Galicia, en realidad, nunca se llegó a tal punto. «O noso crime é distinto porque as circunstancias son diferentes».

¿Hay una mayor tendencia a delinquir aquí? ¿Por qué eligieron ese título para la representación? El animal televisivo que lleva dentro Touriñán pide turno de palabra: «De ónde nos vén esa ansia por ser criminais culturalmente? Botámoslle sulfato aos caracois nos ollos! Somos criminais como grupo, coma colectividade. Pero non creo que o sexamos aquí máis ca noutras partes. Só que temos unhas características especiais». El actor arousano continúa con la enumeración: «E insendiamos os nosos montes». «Vai no noso ADN, somos fillos de cazadores-recolectores. O ego afectado pode ser moi perigoso. Vémolo cando imos no coche. Parece que nos envolve unha cápsula, igual ca nas redes sociais. Canto odio e violencia hai en Twitter. Conducindo fanche un mal xesto e ti tes ganas de matar, pero ademais cruelmente, está en nós. A educación e a cultura fan que te reprimas, que non mates a todo aquel que non fai un ceda ao paso. A maldade vén engadida, por natureza».

A su lado, Touriñán, la sempiterna cantareira de Ardebullo, asiente, aunque antepone un matiz: «É certo. Podería haber un crime en cada semáforo, pero eu creo que todos somos un pouco de todo. Hainos máis e menos malos, bos ou imbéciles». Blanco niega con la cabeza: «El aínda ten fe na raza humana. É máis novo».

Su oficio no es el de remover conciencias, «non queremos apretar ao público nese sentido». El humor no debe ir «ó fondo». Tampoco puede escapar de la realidad. «Creo que ten que ver moito coa autoestima. Se te queres e queres o que tes, cóidalo. E como país, se cadra, non temos unha autoestima alta», desliza como quien lanza un puñal el carismático Ladislao Couto de Mareas Vivas. «Hai que preocuparse, pero tamén ocuparse».

«Estamos para entreter, para que se esquezan da vida durante unha hora e vinte. O Sergas debería receitar monólogos. A risa pode ser máis curativa que calquera antibiótico. Se alguén quere pensar, reflexionar en como somos, é outra cousa», previene el de Culleredo. ¿Qué es lo más negro que podría pasar? «Poder matar a alguén da risa!... ata sería bonito», retranquea. Muchos seguro que se preguntan qué hace un humorista cuando está falto de humor. «Supoño que o mesmo lle pasará a un marmolista, que non quere cargar coa pedra», razona Carlos. «O runrún da xente que che chega ao camerino fai que comece a funcionar a adrenalina e que poidas acabar tendo a mellor función. Os días de baixón a veces son os mellores», admite. A Touriñán le viene a la mente su abuelo. El que fue su mayor fan. «Actuar ten algo medicinal para nós tamén. Mórreche unha persoa que queres e tes que subir aí igual. Facelo hai unhas semanas foi a mellor homenaxe a meu avó. Estaba moi orgulloso do que eu facía. Cando me sentía culpable por non estar con el era o primeiro que me dicía: “Ti dálle, xa descansarás cando morras”». Carlos le advierte: «Esa é tamén unha frase de Fassbinder [director de cine alemán]». Touriñán desconfía: «Pode, pero non creo que meu avó lla escoitase a el». Regalar risas reconforta. «Temos a sorte de traballar na comedia. Non todo o mundo pode. É coma un súper poder. Como cando lle picou a araña a Spiderman. Debe de ser algo parecido». E a vós quén vos picou? «Non contestes por favor!», se miran. «Creo que Xosé ten un don para isto. E eu tamén. Lembro a primeira ves que fixen rir cun chiste. Tiña como cinco anos e era unha gala de Nadal na parroquia. Esa sensación cando vin que rían... quixen facelo de novo. Si que engancha». Episodios reales y ficcionados. Costumbristas y minifundistas. Todos con un estilo «de seu». «Un país é como é e mata como mata», dice Blanco. «Nós non fomos a Vietnam. Somos máis de sacho. Mesmo chegamos a ser unha potencia importando certos materiais pola costa», añade mordaz su socio.

Las relaciones son una ecuación basada en la entrega y la concesión. En lo que respecta a las reuniones para ultimar el guion, el de las Rías Baixas va perdiendo. Por ahora. A Coruña es su punto de encuentro y donde nos reciben en una pausa de los ensayos. Quedan dos meses por delante antes de la puesta de largo. Aquí el arousano se hizo con la suya. El estreno es el próximo 30 de marzo en A Illa. ¿Habrá química en el escenario? De momento, lo que se puede asegurar es que hay ganas de verlos. Llevan 11.000 entradas vendidas. Para la mayoría de las funciones ya no quedan asientos libres. En A Coruña negocian un quinto pase tras colgar el cartel de completo en cuatro. Lleno absoluto también en Lugo y en Santiago, donde han ampliado sesiones. Vigo, Pontevedra, Vilagarcía, Ferrol y concellos como Vilalba, Cangas o Viveiro serán otras de las paradas de la gira. Al menos hasta junio no habrá divorcio de la pareja.

Dicen que todos podemos ser «criminais», también en el significado amable del adjetivo. ¿Sintieron ellos la tentación? «Nun capítulo de Mareas tireime catro veses ao mar de Laxe en pleno inverno porque un tipo berraba: “Tarzán!”. Estropeoume o plano tres veses. Aí si que quixen matar». ¿Donde le cuesta más a un cómico hacer reír? «Nun tanatorio!», suelta Touriñán. «No campo da festa!», clama Carlos. «Nas zonas de costa son máis abertos. No interior é brutal como che aplauden», apunta el más joven del dúo. Antes de terminar, viene la gran confidencia: «O noso obxectivo neste espectáculo é que chegue unha ambulancia ao teatro a recoller a alguén. Que non morra, non, que leve un susto». «Si! Que acabe no Juan Canalejo», certifica el arousano. «Agora é o Chuac», corrige Xosé. Prepárense para lo mejor.

Consigue entradas con descuento exclusivo para la gira de Carlos Blanco y Touriñán en Clicentradas.