«Sería absurdo facer a réplica exacta do retablo orixinal»

CARBALLO

ANA GARCIA

El docente muxián, doctor en Historia del Arte, aboga por encargar la obra a un artista de renombre internacional

29 dic 2013 . Actualizado a las 07:08 h.

Que el incendio del Santuario da Virxe da Barca se produjese en la mañana de Navidad provocó que uno de sus mayores estudiosos, Antón Castro (Muxía, 1953), viviese muy de cerca el desastre del templo. Se había desplazado a su pueblo natal para pasar las fiestas con su familia y amigos. Una fecha, la del 25 de diciembre de 2013, que, como todos los muxiáns, no olvidará. Castro reside habitualmente en Pontevedra, donde es profesor en la Facultade de Belas Artes. Un puesto al que se reincorporará en enero, después de pasar un año sabático en el que impartió clase en la Universidad de Milán. En su mente, además de la vuelta a las aulas, está la celebración del Año Picasso en A Coruña, que se conmemorará en 2015, ya que forma parte de la comisión organizadora.

El incendio de A Barca le afecta por partida doble, como muxián y como historiador del arte. «Teño unha relación moi emocional co lugar. Vivín a miña infancia moi apegado á zona, e ademais fixen unha tese hai xa tres décadas sobre a súa historia», recuerda. Un enclave, que, como recuerda, no se ciñe solo al templo calcinado el pasado miércoles. «Na zona da Barca está recollida a identidade de Galicia. Os cantís son a maior expresión da concepción romántica desta terra», destaca el historiador. «Non hai que esquecer que alí conviven dous santuarios: o pagán, do culto á pedra, que xa existía no Neolítico, e o mariano, creado a partir do proceso cristianizador que adaptou a lenda pagá», explica. «Para entender A Barca hai que entender a particular relixiosidade dos veciños de Muxía. É unha relixiosidade laica, que combina o culto mariano con ritos como o da Pedra de Abalar ou dos Cadrís», recuerda.

Al hablar de la restauración del santuario, Antón Castro propone el camino que deben tomar las obras. «Facer unha réplica exacta do retablo orixinal sería absurdo. Hai que facer algo novo. Son partidario de encargarlle o traballo a un artista con recoñecemento internacional, como Roberto Morris», opina Castro. «Iso si, preservando a estrutura barroca orixinal e o espírito do Santuario da Barca, a súa relación co mar. Quen realice o traballo ten que saber interpretar a lenda e a historia do enclave».

Críticas a la Iglesia

Durante estos días se ha apuntado al mal estado de conservación del Santuario como causa indirecta del fuego. Unas críticas que Antón Castro orienta hacia la Iglesia. «A Barca é o reflexo do patrimonio en España. Cando ocorren sucesos así, é o Estado o que se ten que facer cargo dos danos, aínda por riba de tódolos privilexios dos que goza a Igrexa. É unha institución que vive nun mundo cínico, mentiroso e espoliador, que non coida o seu patrimonio», critica. Castro expresa sin reservas su malestar, aunque no duda en mirar hacia adelante y apela a la unión para recuperar el enclave: «Teño unha indignación grande, pero quero pensar en positivo e traballar pola Barca».