Benedetti

Francisco Ant. Vidal
Francisco Ant. Vidal LINGUA PROLETARIA

BARBANZA

12 sep 2020 . Actualizado a las 05:00 h.

Como Benedetti ten dito, non creo que a literatura lle faga cambiar de idea a ninguén, e menos a ningún político. A teimosía é unha característica humana, amparada sempre no arroutado desprezo a todo aquel que nos leve a contraria. Unhas veces por egoísmo e outras porque nos acomodamos tanto na rutina e no deixar estar, que non admitimos a ningún letra-ferido que veña a adoutrinarnos. Pero el sabía sinalalo.

De seguir vivo, Mario Benedetti cumpriría o próximo día 14 cen anos e seguramente, ó soprar as velas pediría tempo, iso que outros deixan abandonado porque non saben que facer con el. Pediría tempo aínda que só fose para «chapuzar unhas horas na vida», á espera dese futuro que vén «lento pero vén».

A primeira vez que me acerquei a Benedetti foi a través da novela La tregua, e creoume adición ese diario dun viúvo de vida rutineira, algo conflitiva cos seus fillos, que atopa nun amor serodio a paz que lle permite unha pequena pausa nesa existencia anódina. Logo foron vindo outros libros, e sobre todo os seus versos. Houbo un tempo no que non sacaba do casete do coche a Serrat, cantando os seus poemas, ata converterse na banda sonora daqueles anos e el nun deses escritores queridos e consultados, deses que che falan das cousas que sentes con claridade e coas palabras que a ti che faltan, deses que cando non sabes como enfrontar un problema pregúntaste que dirá el diso. E entón, na primavera de 1998 anunciouse a súa visita a A Coruña e floreceron as emocións. Viña invitado pola Deputación para dar un recital-concerto na compaña do cantautor Daniel Viglietti, nun teatro Colón tan abarrotado de xente que nunca pensei que a poesía tivese tal poder de convocatoria. A súa voz petaba no auditorio sen estridencias pero con rotundidade, coa claridade precisa para facernos ver o que temos diante e de tanto velo non o percibimos. O poeta tiña o don de chegar a alma da xente. Desde aquel día o disco deste concerto volve ó lector de CD cada pouco, para arrouparme por un instante coa súa voz e esas agudas metáforas, como a das árbores que van falándose de copa a copa, para dicirse que non son inimigos «o cedro do Líbano e o eucalipto de Tasmania», entre outros, «senón a serra das grandes madeireiras», obrigándonos a repensar o problema da emigración ou a rivalidade entre obreiros por un posto de traballo, denunciando «os malos hábitos dun século de pánico». Pero a literatura non cambia ós dirixentes e os tramps e bolsonaros do mundo seguen infestando a terra porque non len poesía. El, o defensor da alegría, obrigado a exiliarse durante dez anos, dicía que quen foi exiliado unha vez está condenado a selo sempre; pero non por iso perdeu a ilusión da utopía, o soño de irmandade proclamando que «cando nos dan paus de cego a única resposta é dar paus de vidente», e creou unha fundación para loitar polos dereitos humanos e para saber a onde foron a parar os desaparecidos durante a ditadura uruguaia, convencido de que «están nalgún sitio, nube ou tumba».

Así levo o día de hoxe, recordando e relendo a este poeta que nunha entrevista concedida a este periódico en 1998, asegurou que os políticos de dereitas perseguen ós intelectuais, os de centro fotográfanse con eles e os de esquerda utilízanos, pero ninguén lles fai caso.