Lola pediume que fose eu quen lle dese a Alicia a noticia da morte do seu pai, que, segundo me explicou, era xa cadáver cando chegou ao hospital. Os médicos aseguráronlle que, polos síntomas externos que manifestaba, Pancho nin sequera tería sobrevivido se chegase a ingresar na uvi. Non quedaba máis que agardar a que lle fixesen a autopsia para concretar as causas do falecemento.
Fun todo o delicado que puiden cando lle comuniquei a Alicia a que supuña sería para ela unha triste noticia. E digo supuña porque, de primeiras, a súa resposta deixoume de pedra: «¿Pois sabes unha cousa? Seguro, seguro que non vai ir para o ceo». Dirixiámonos cara á súa casa prendidos da man e non fun capaz de romper o silencio que nos acompañou durante todo o camiño.
Pensaba na franqueza dos nenos fronte á hipocrisía dos adultos, nesa facilidade e espontaneidade envexables que todos temos na nenez para expresar o que sentimos e que, pouco a pouco, imos perdendo segundo medramos. Deste xeito, sen decatármonos, imos perdendo tamén a nosa liberdade, pechándonos no cárcere das convencións, dos prexuízos e das suposicións. Estráñame que non haxa máis xente coa síndrome de Peter Pan.
Deixei á cativa na súa casa, na compaña dunha das criadas e, a fume de carozo, fun buscar o meu coche. Tíñao no aparcadoiro da praza de Santo Domingo, protexido pola monumental aguia imperial erixida para conmemorar o bimilenario da cidade. Lembro que, en primeira instancia, a aguia tiña as ás pregadas e máis semellaba unha galiña cá imperial ave. As bromas que os lugueses fixemos sobre tal semellanza levaron a unha pronta substitución pola escultura que agora se pode ollar, moi de acordo, ademais, coas fachendas imperiais que o franquismo tiña mesmo nos seus derradeiros anos.
A viaxe ata Santiago foi, coma sempre, lenta. A estrada pouco cambiara desde os meus tempos de estudante, cando o bus da Empresa Freire era o torturador e obrigado medio de transporte que unía Lugo e Compostela. Coma naqueles tempos, medín a viaxe por etapas: por fin en Guntín; por fin en Palas de Rei; por fin en Melide, por fin en Arzúa, por fin en Santiago.
Tal e como dixera, Lola agardábame na cafetería do hospital. Apertoume coa mesma intensidade coa que o fixera dous días atrás na súa casa, logo da comida familiar. Estaba moi pálida, pero tranquila, e os seus ollos tiñan un brillo ledo que, sen dúbida, reflectía a liberación que para ela supuña a morte do seu marido. «¿Como está Alicia?», preguntou. «Tranquila. Creo que está mellor que nós os dous», respondín.
A autopsia do cadáver de Pancho non se realizaría ata a mañá seguinte, polo que decidimos marchar do hospital para ir cear algo e descansar. O mellor sitio era, de certo, o Hotel Araguaney. Coñecía ao seu dono, un palestino chamado Ghaleb Jaber que me tiña invitado a algúns dos programas que facía a súa produtora de televisión, e sabía da súa discreción e da do persoal do establecemento. A Vilariño o Ciclope, que agardaba no coche, mandaríao a La Tita, un modesto e limpo hospedaxe da rúa Nova no que tamén podería cear.
Na recepción do hospital informáronnos de que a autopsia se ía realizar a primeira hora da mañá, polo que antes de mediodía teríanse os resultados fundamentais. Leveime unha agradable sorpresa cando nos dixeron quen sería o encargado de realizar aquel, para case todos, desagradable traballo: era o meu amigo Xosé Ramón Puentes Chao. Non había moito tempo que traballáramos xuntos nun caso que, curiosamente, confirmou a realidade dunha lenda urbana.