Nadie se pierde las clases del profesor Bastos

YES

XOAN A. SOLER

¿Por qué será? Es el profesor más provocador y uno de los más carismáticos. Las Ciencias Políticas no son lo mismo si quien las imparte es Bastos. Su objetivo, dice, es que los alumnos no se queden en lo superficial

21 dic 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

Es un profesor que sorprende y sobre el que todos, piensen o no como él, coinciden en una cosa: un curso con Miguel Anxo Bastos Boubeta (Vigo, 1967) no se olvida. Economista, politólogo y también tertuliano en programas de actualidad, imparte clases en las titulaciones de Ciencias Políticas, Xornalismo y en un máster de Relacións Laborais, en la Universidade de Santiago (USC). Cada año conoce a una media de 300 estudiantes nuevos. Algo que, confiesa, le encanta. Es de los pocos que se aprende los nombres de sus alumnos. Paleoconservador y anarcocapitalista son dos conceptos que ninguno olvida. Las redes sociales, especialmente Twitter, están llenas de cuentas con el perfil del docente. No se fíen. Ninguna es suya. Son exalumnos troll. Comparten algunas de sus frases más memorables o intervenciones en coloquios del docente.

Nos recibe en un aula de la Facultade de Políticas en el último día de la materia que imparte en tercero, en plena despedida del cuatrimestre. «Eu non teño ningún mérito para facer esta reportaxe. Non me vou xubilar nin nada diso. Non quero semellar un vaidoso», avisa. ¿Por qué inspira a tantos alumnos que no paran de crear cuentas de fans? «Non sei, non me gustan as redes sociais, ter que concretar unha idea nuns poucos caracteres», avanza. «É certo que ás veces me presto ás bromas: unha vez, en Xornalismo, puxéronme a marcha do Antigo Reino, pero son só bromas», sonríe.

EL ARTE DE PROVOCAR

Lo mejor, con Bastos, es hablar de política. Varias generaciones interiorizaron una palabra tras pasar por su evaluación: «esquerdentos». «Non teño nada en contra das esquerdas. Moitos dos meus mellores amigos son de esquerdas. Eu respecto as ideas, outra cousa é que pense que poidan estar equivocados», bromea.

Tras 25 años enseñando, sabe que solo hay algo capaz de despertar del letargo a los alumnos: la provocación.

«Gústame provocar, porque non quero que as clases sexan planas: un temario que esquecen tralo exame. Busco clases vivas, nas que se involucren. Se ven que algo lles discute un dogma ou crenza, interésanse. Buscan máis información. A oralidade ten unha función, e a escrita, outra. Na primeira tes que estimular, na segunda o pensamento está mellor estruturado. Se tocas os temas axeitados hai unhas discusións interesantísimas», expone.

La riqueza de las naciones, de Adam Smith, o El príncipe, el arte del poder, de Maquiavelo, son dos de sus referentes. «Trato de que eles lean. Que lean sobre os temas que lles interesan e teñan algunha relación coa política», insiste. Ahora Bastos tiene en su mesilla una novela de Dickens y un ensayo sobre ciberguerras.

ANARCOCAPITALISTA

Él es anarcocapitalista. Es decir: «Unha filosofía política que serve para tratar de ver como pode ser calquera tipo de actividade humana sen a existencia dun Goberno. Téñolles bastante manía [ri]. Isto obriga a facer arqueoloxía e ver que hai outros marcos posibles». Y matiza. «Eu son un libertario de orde!». Además, se identifica con el paleoliberalismo. Esto es: «O contrario ao neoconservadurismo norteamericano que se impuxo desde os anos 60. Gústanme os autores do pasado (como a Escola de Austria). Intento descubrir neles ideas que poidan servir para hoxe».

Después de conocer a distintas promociones, es optimista. «A política está viva coma sempre. Mudan as preferencias. Os temas de interese da xuventude van cambiando, o que me obriga a refrescarme. Isto é estimulante. Hai uns anos debatiamos máis sobre temas de comunismo-capitalismo e nacionalismo. Hoxe, de feminismo, medio ambiente ou mesmo posturas como o veganismo», cuenta.

«Hai que afondar, ir máis alá dos titulares e do debate común. Entender, tamén, dun xeito profundo a política. Máis alá do superficial, do mediático, dos partidos, das eleccións ou das formacións de Goberno. Ver como se elaboran e formulan as ideas, que actores inflúen nelas. Como inflúe o papel das ideas na conformación do mundo. O animalismo é unha idea formulada non hai tanto por un filósofo político, Peter Singer. O mesmo coa ecoloxía moderna. Tamén, comprender como funciona unha Administración pública, a política non visible. O proceso político é opaco», explica.

Pensamientos «elaborados, intelectuais, con elementos potentes e non pola forza da vida». Eso persigue con sus desafíos. Para terminar, a un profe de Políticas hay que preguntárselo: ¿Tendremos un Gobierno en breve? «Si, pero non sei cando». Bastos también es muy gallego.