Que facer se teño TOC?
OPINIÓN
O TOC, o trastorno obsesivo-compulsivo, é unha das afeccións mentais máis coñecidas, aínda que a día de hoxe hai tratamentos psicolóxicos probados que se sabe que son eficaces e que facilitan levar unha vida normalizada. Hai diferentes opcións, se ben os que teñen demostrado a maior eficacia son os tratamentos e terapias de corte cognitivo-condutual. Neste tipo de terapias, a exposición con prevención de resposta vén sendo o piar fundamental sobre o que se sustenta o resto da intervención. Mais antes de entrar en materia, debemos explicar brevemente como se manifesta o TOC. Este trastorno consiste nunha serie de pensamentos obsesivos que producen moitísimo malestar e que moi a miúdo van seguidos de compulsións. As compulsións son comportamentos que se fan para tratar de anular o malestar das emocións. Por exemplo, se teño unha obsesión de que me vou contaxiar de microbios, vou facer a compulsión de lavar as mans constantemente. Sabendo isto, a exposición con prevención de resposta consiste en facilitar ou animar a persoa a que se expoña ou que enfronte precisamente aquilo que lle produce malestar, neste caso tocar diferentes superficies sucias ou que poida considerar que están contaminadas; e a prevención de resposta consiste en non levar a cabo a compulsión, é dicir, que despois de tocar esa superficie non lave as mans.
Ao igual ca neste exemplo, consistiría en expoñerse a aquilo que produce malestar e evitar a compulsión, que inicialmente está pensada para aliviar o malestar, pero que en realidade só contribúe a manter o problema nunha especie de círculo vicioso. Se se consegue previr a resposta, é dicir, non levar a cabo a compulsión, o que se consigue a longo prazo é precisamente reducir os síntomas do TOC.
As terapias para TOC demostraron que, se ben historicamente se considerara un trastorno crónico, a día de hoxe sábese que non ten que ser necesariamente así. É certo que é un trastorno moi persistente, pero cando se fai unha intervención deste estilo cunha intervención eficaz, e estamos falando dun caso leve, pódese conseguir que o TOC «desapareza», en certo modo que se resolva. Nos casos máis graves, nos máis complexos, pode ser que non se acade ese obxectivo de resolver o trastorno, pero si que se conseguen atenuar moitísimos síntomas, tanto as obsesións como as compulsións, e que a persoa consiga acadar un nivel de vida perfectamente normalizado.