Cando cheguei para recollelas pensei no abrupto que pode ser o cambio de agosto a setembro en moitas aldeas de Galicia. Chovía a cántaros, e a Maruxa e a Máxima xa tiñan tódalas bolsas preparadas na porta da casa, a pesar de que eu chegara unha hora antes do previsto. Metemos todo ben apachocado no coche, pois iamos até arriba de roupa, patacas, cebolas, cabazos, mazás... e, logo de despedirnos dos poucos veciños que quedaban alí, saímos cara a cidade, cunha mestura de tristura e nostalxia, pero tamén tranquilidade, pois aquela casa precisa dunha reforma desde hai máis de corenta anos, e tódolos veráns avísanos cunha pequena desfeita (este ano foi o desaugadoiro do retrete).
O caso é que, de súpeto, cando chega setembro, xa non hai ninguén. Xa non escoitas bulir á rapazada polos carreiros, xa non hai bicicletas, xa non hai coches aparcados en tódalas esquinas imposibles das angostas rúas da aldea... E é un cambio radical, tanto para a aldea como para aqueles que ocupan o espazo do seu pasado (ou o dos seus devanceiros). E é unha estampa que se repite cada ano nas pequenas aldeas do rural galego, producindo unha reflexión complexa: se tan felices somos aí, nese noso recuncho familiar, que é o que nos obrigou a non poder desfrutar desa vida durante todo o ano? Que nos levou a deixar ese contacto coa natureza, co ritmo real das cousas, para aceptar e adaptarnos a esoutra realidade na que parecemos autómatas?
Se cadra a pandemia fixo reflexionar a moitos sobre este tema, especialmente aos da miña xeración, pero hoxe me pregunto que pensaran elas, as que fuxiron desa vida para volver agora a ela, a recuperar a liberdade, aínda que sexa un mes ao ano.