Lemos: En prol das letras da «Mesopotamia» de entre o Miño e o Sil

A pinacoteca do Colexio da Compañía de Monforte será escenario o día 11 da presentación da Biblioteca de Mesopotamia, un selo editorial promovido polo escritor e actor monfortino Antón Lopo e recoñecido como iniciativa de interese cultural pola Real Academia Galega. Con este selo está previsto editar obras de literatura e historia relacionadas coas terras do sur lucense e do norte ourensán situadas en torno á confluencia do Miño e do Sil -escritas por clásicos das letras galegas, por escritores hoxe pouco recordados e tamén por autores novos-, que irán aparecendo a un ritmo de catro volumes por ano.

O primeiro libro en aparecer será unha antoloxía de contos de Ánxel Fole cuxa acción está situada no sur lucense e que foron extraídos dos libros Á lus do candil, Terra brava, Contos da néboa e Historias que ninguén cre. A edición, baixo o título Contos de Mesopotamia, irá acompañada dun estudo introdutorio sobre a relación de Fole con este territorio -a cargo do escritor lucense Claudio Rodríguez Fer- e dunha serie de notas explicativas sobre a toponimia, a historia e as principais características dos diferentes lugares mencionados nos relatos.

O novo selo editorial reeditará ademais a obra máis emblemática de Uxío Novoneyra, Os eidos, nunha edición crítica a cargo da escritora Olga Novo que fará fincapé na estreita relación da vida e da obra do poeta coa Serra do Courel.

O proxecto comprende por outra parte a edición da primeira biografía de Filomena Arias, coñecida como a Bruxa de Torbeo, un destacado personaxe da medicina popular que pasou boa parte da súa vida en Monforte. Esta obra recollerá textos moi pouco coñecidos de Antón Patiño Regueira, libreiro, micólogo e animador cultural que nos seus últimos anos organizou varios encontros sobre a figura de Filomena Arias.

 

Antoloxía de Olga Novo

Para este primeiro ano, por outro lado, a Biblioteca de Mesopotamia ten tamén previsto editar unha antoloxía da obra poética de Olga Novo, natural da Pobra do Brollón e representante da xeración dos novos escritores galegos que se deu a coñecer a finais dos anos 90.

Para máis adiante, os responsables do selo editorial pretenden publicar obras doutros autores vinculados dalgunha maneira ou outra con estes territorios. Un dos primeiros será Emilio Araúxo, natural de Parada de Sil e autor dun Cancioneiro da Ribeira Sacra que será editado por primeira vez. Outros escritores que está previsto incluír no catálogo da Biblioteca de Mesopotamia son Lois Pereiro, Manuel María, Ernesto Guerra da Cal, Vicente Risco e Roberto Martínez Andrade, un pouco coñecido poeta monfortino cuxo único libro publicado, Ista é unha pequena hestoria de amor e de noites, apareceu postumamente en 1984.

Apoio dos concellos, as deputacións e outras entidades

A edición da Biblioteca de Mesopotamia conta co apoio de numerosos concellos lucenses e ourensáns e das deputacións de ambas provincias. Na iniciativa colaboran tamén o Consello da Cultura Galega e a Secretaría Xeral de Política Lingüística. O selo está respaldado pola editorial Chan da Pólvora -creada o ano pasado por Antón Lopo-, pero funcionará como un proxecto independente, con sede social en Monforte.

É a primeira vez que na cidade se pón en marcha unha iniciativa editorial deste tipo desde a publicación da colección de poesía galega Val de Lemos, promovida por Manuel María, que apareceu entre os anos 60 e 70. O obxectivo principal da Biblioteca de Mesopotamia consiste -segundo os seus responsables- en «reconstruír unha paisaxe literaria sobre a paisaxe xeográfica».

 

prehistoria e antigüidade

Un dos libros que a Biblioteca de Mesopotamia ten previsto editar este ano é o primeiro volume dunha historia xeral das comarcas do sur lucense e do norte ourensán que estará dedicado á prehistoria e a antigüidade. Este libro está a cargo do arqueólogo Xurxo Ayán -á dereita-, natural da Pobra do Brollón. Será presentado no castro de Cereixa, onde se desenvolve desde o ano pasado un proxecto de arqueoloxía social no que participa Ayán.