Deixeime levar pola corrente dunha desas reunións improvisadas, á calor dun par de vermús, que culminan cun xantar entre xente que se acaba de coñecer. Todo perfecto. A camaradaría, o abeiro humano, a efervescencia sen freos. Unha celebración da vida sacada dun poema de Alfonsina Storni: «Mis nervios están locos, en las venas / la sangre hierve, líquido de fuego». Falamos polos cóbados, rimos a fartar, bebemos de vasos trabucados nunha sobremesa longuísima, en peregrinación saltimbanqui polas terrazas da cidade. As nenas pintaban como Matisse. Recomendámonos libros, películas, música. No intre máis reflexivo, lembrouse a memoria do falecido Hernán Valdés, autor de Tejas verdes: Diario de un campo de concentración en Chile, primeiro testemuño público sobre os centros de detención de Pinochet. No máis lixeiro, a melodía suxerida por The Dream Syndicate en Bullet Holes, catro minutos para erguer o voo. Perseguíame a noite de volta á casa. Estaba exultante polo traballo ben feito: vivir. Pero todo se complicou cando empecei a pensar que dixera algo polo que quizais debía lamentarme: un comentario fóra de lugar, unha alusión impertinente, un xuízo sen vir ao caso. E atopeina. A ela, a frase maldita. Hai persoas con décadas cotizadas que seguen a suspender en soños as matemáticas de oitavo de EXB. En pesadelos semellantes saen espidos á rúa e son sometidos a escarnio. A explicación, xa se sabe, ten que ver cun medo morboso ao ridículo. Eu son deses. Atácanme decote todo tipo de ridículos retrospectivos: lembro palabra por palabra cousas que dixen noutra vida que aínda hoxe me fan subir a temperatura das fazulas cando non consigo prender o sono. O mundo é un lugar cruel. Está poboado por unha raza de seres inquietantes que custodian para sempre a secuencia do que fomos unha tardiña, gardiáns desa frase calamitosa que un día pronunciamos cun impulso inexplicable. Sobreviven na liga dos coñecidos cos que logo apenas cadramos, conservadores dunha imaxe de nós —iso pensamos— malograda polo enunciado dun instante. A frase maldita da terraza. Anos máis tarde, aínda avergoñados, cando non haxa vermú nin risas que compartir, talvez lles pidamos clemencia cun tímido saúdo pola rúa. Para explicar estas derrotas tamén hai un poema de Alfonsina Storni: «Yo he sido aquella que paseó orgullosa / el oro falso de unas cuantas rimas / sobre su espalda, y se creyó gloriosa».