Vacacións no cuarto das ferramentas

Diego Ameixeiras FUGAS

FUGAS

20 ago 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

O protagonista de Ti e mais eu (Rinoceronte), a novela do italiano Niccolò Ammaniti, failles crer aos pais que botará uns días esquiando cos seus compañeiros de instituto, pero en realidade crea un refuxio no rocho da casa para pasar as vacacións. Lorenzo, que así se chama o rapaz, acaba alí metido a causa do seu carácter introvertido e inseguro, atrapado nas néboas da adolescencia, pero hai no seu retiro doméstico algo de fantasía compartida coa que todos temos xogado en máis dunha ocasión. En El anacoreta, aquela estupenda película de Juan Esterlich, Fernando Fernán Gómez mudábase para o cuarto de baño do seu propio apartamento e dedicábase a enviar mensaxes en tubos de aspirinas polo retrete coa esperanza de que alguén os recibise. E poucas veces a peza máis íntima dunha casa nos pareceu mellor lugar para tomar distancia do mundo.

A Lorenzo, que pelexa duro contra os seus catorce anos, a fuxida ao rocho sérvelle para un encontro involuntario con Olivia, a súa medio irmá. Un imprevisto que, malia as feridas, o lanzará cara ao futuro, ese lugar non escrito que nunca deixa de repartir posibilidades. Para a maioría, que non vivimos na conmovedora novela de Ammaniti, as visitas a eses cuartos poeirentos onde se xuntan moreas de trastes vellos, ferramentas ou tarecos inservibles, teñen máis de colisión cun pasado que dorme a sono solto ata que unha tarde lle abres a porta. Nunha caixa aparecen libros dun lector que deixaches de ser, noutra unha morea de cedés medio raiados, con músicas que xa non recoñeces, naquela de alá un trebello que algún día tivo superpoderes hoxe desaparecidos. Pero quen está alí realmente é un anaco de ti desmembrado, acumulando pó e ferruxe. Unha vida descartada, aínda que a medias.

Os rochos, os faiados, os sotos, canto máis recónditos mellor, son lugares propicios para unha maxia clandestina. Para emendar a prosa salvaxe desta época envelenada polo odio. Efectivamente, mirados con ollos de fuxitivo accidental, atordado polos ruídos do presente, teñen algo de refuxio imbatible. Vexo estes días as imaxes dun Afganistán en mans do fanatismo, disposto a repetir antigos horrores, e penso que aí me gustaría estar metido ata novo aviso, nun rocho ateigado de tarecos vellos, desconectado deste Occidente cómplice que non sabe mirar alén do seu embigo. En Ti e mais eu, o protagonista atrinchéirase lendo a Stephen King. E nunha secuencia da adaptación ao cine da novela, dirixida por Bernardo Bertolucci, baila coa súa irmá unha versión italiana de Space Oddity, de David Bowie. Váleme calquera opción contra a infamia.