Diego Ameixeiras é cada día máis grande

RAMÓN NICOLÁS

FUGAS

SANDRA ALONSO

Descoñezo a sorte que correrá «A crueldade de abril» e se se converterá, ou non, nun libro importante mais atesoura méritos que, ao meu ver, o sitúan entre o mellor do autor ata o de agora.

27 abr 2018 . Actualizado a las 10:24 h.

Por veces as asociacións que se producen mentres se le resultan un tanto inexplicables mais algo flúe no río subterráneo da memoria que as fai agromar. A poderosa e coidadísima voz narrativa que escolleu Diego Ameixeiras contextualiza, por exemplo, un capítulo cun apuntamento espido e breve que di «nalgún recanto da cidade, ao lonxe, soou a sirena dun coche de policía».

Absorto no magnetismo das historias que ofrecen e apoiado, se cadra, pola indubidable presenza e forza dunha linguaxe de forte raizame poética, presente xa desde ese título tan elotiano, evoquei unhas palabras de César Cunqueiro que testemuñaban a complicidade entre a vida e a ficción que abrazaba o seu pai: ambos os dous descansaban nun hotel preto de Madrid e, de súpeto, oíron como fendía o silencio da noite o asubío dun tren; Álvaro Cunqueiro, sempre tan devoto de Tolstoi, fala en voz alta co seu fillo e dille «xustamente estaba a pensar agora naquel tren de Ana Karenina, partindo en dous a estepa rusa».

Ameixeiras é quen de trasladarnos con transparencia aos territorios dun mundo marxinal rexido por leis tantas veces brutais e faino cun estilo esencialista, depurado e vigoroso: con esa palabra xusta que dosifica a información aos poucos e posibilita ir reconstruíndo as claves dun asasinato que a sociedade esqueceu, pero que quedou marcado a ferro por alguén que non descansa ata coñecer a verdade.

Amor, odio, traizón

Deséñanse así un monllo de vidas, algunhas instaladas no fronteirizo e outras non, mais todas elas presentes e vivas: biografías das anomalías, das derrotas e das feridas; existencias que son «improvisacións sen sentido» de homes e mulleres fatigados de vivir -moi nietzschianos neste sentido-, que conforman un escenario semellante ao dunha traxedia clásica e contemporánea, claro é.

Un escenario que nos vai permitir percorrer con abraio os camiños do amor, a vinganza, o odio, a traizón ou a morte.

Ameixeiras é quen de converter todo iso en algo tanxible e operativo para afondar nalgunhas das dimensións que encerra a propia condición humana.

Por extensión, o autor fai que miremos para o noso interior e revela así ángulos escuros da nosa realidade e do noso tempo. Diego Ameixeiras constrúeo luminosamente, escribindo sobre a miseria moral que, dalgún xeito, é escribir tamén sobre a falta de xustiza.