Las granjas de Ferrolterra se robotizan por falta de mano de obra: «A única pega é o prezo»
CERDIDO
Ganaderías de la zona suplen la escasez de personal con sistemas de ordeño tecnológicos, y aseguran que la experiencia compensa
23 mar 2023 . Actualizado a las 09:57 h.La ganadería Painceira, en Cerdido, fue pionera, no solo en la comarca sino en Galicia. «O noso primeiro robot foi o sétimo que se instalou en Galicia, no 2005. Foi unha decisión arriscada, tiñamos que facer unha renovación na sala de ordeño e barallamos esa opción, miramos os tres modelos que había daquela no mercado, visitamos granxas nas que xa estaban funcionando e comprámolo», recuerda María José Aneiros, cotitular de la granja. Aquel equipo costó 120.000 euros, y en 2019 lo sustituyeron por otros dos. «Tiñamos máis de 70 animais en ordeño, e o ideal para un robot é de 60 a 65, por iso mercamos dous», explica.
«A tecnoloxía é cada vez máis avanzada e a información que nos dá o sistema informático é moi valiosa», explica esta granjera. El equipo analiza la calidad de la leche y el estado de la vaca. «A partir do muxido tes datos da saúde do animal, sabes se non rumia [indicio de que algo va mal] case de inmediato, se ten cetosis [enfermedad metabólica común en el ganado de leche]...», indica. Cada res lleva un collar con un microchip que la identifica al acceder al robot: «Así sabe en que momento se muxiu, se é necesario muxila de novo [e se non o é ábrelle e a vaca ten que saír], se lle ten que dar comida...».
Los parámetros que registra el microchip pasan al ordenador y el ganadero puede consultarlos en una aplicación en su teléfono móvil. «O Ligal [laboratorio designado por la Xunta para certificar la calidad higiénico-sanitaria y de contenido en grasa y proteína de la leche] dáche a información da calidade xeral do leite e do establo, pero co robot tes a información individualizada ao día», subraya Aneiros. Las vacas tardan poco en adaptarse al nuevo sistema de ordeño: «Menos ca nós, que tivemos que aprender a manexalo».
Margen para organizarse
El balance es positivo: «Co robot o traballo é distinto, dáche marxe de organización, non tes que estar alí á hora... muxe a calquera momento durante as 24 horas. Nós imos mínimo dúas veces ao día para revisar as instalacións, repoñer comida... e a información témola nos móbiles, estás na Coruña e podes ver como está a explotación». Sostiene que compensa «pola información que che dá, sen un mantemento excesivo, e polo que gañas en produción, porque as vacas van cando lles apetece, e na sala de ordeño normalmente fanse dous ordeños cada 24 horas, e co robot soen ser tres por vaca. Podes gañar ata catro ou cinco litros ao día por cada animal», asegura.
Gracias al robot, han ganado «algo máis de autonomía». En un principio les permitió prescindir de un empleado, pero más adelante volvieron a hacer una contratación. «Pero se a perdes ou está de baixa sabes que nós podemos coa carga de traballo que hai. Doutra forma era máis complicado», reconoce. Eso fue precisamente lo que llevó a César Beceiro, al frente de la granja Lousada, en Moeche, a sustituir su sala de ordeño por un robot. «Hai un ano que o comprei, sobre todo polos problemas de persoal... xente atopas, pero cualificada non. Tomamos a decisión e estamos contentos, aínda que volvemos ter unha persoa, presentouse a ocasión e agora temos robot e traballador», cuenta.
«A única pega é o prezo [los equipos de última generación rondan los 180.000 euros], o peor é pagalo», comenta. «Non che quita horas de traballo, pero é máis folgado, non tes un horario tan estrito e estás mellor, ti e o empregado —destaca—. Non hai que estar pendente de se queda unha vaca mal ordeñada e, como di un compañeiro de Lugo, o robot nin está de baixa, nin colle vacacións, nin lle doe nada... ten fallos e mantemento, pero cun robot tamén se adapta mellor unha persoa que contrates».
El pienso, que también suministra el robot, funciona de reclamo para que las vacas se acerquen. «Dálle a cada unha o que necesita, en función do leite; a nivel sanitario tamén é mellor, non teñen as ubres tan cargadas tanto tempo... lávallelas, e cando acaba bótalles un sellador de protección para picaduras que evita posibles infeccións», detalla.
«Gañas calidade de vida»
Beceiro aclara que con el aumento de producción, que estima en una media de dos litros diarios por cabeza, «non pagas a letra». «No que máis se gaña é en calidade de vida, normalmente estabamos dous na sala de ordeño pola mañá e á noite [para lavar, ordeñar, revisar la leche y el estado general del animal], os 365 días, e agora non fai falla».