El plan rector del parque natural de las Fragas do Eume, a un paso de ser aprobado

A. F. C. A CAPELA / LA VOZ

FERROL

CESAR TOIMIL

La Xunta dice que el documento ha sido consensuado, pero aún no ha resuelto las alegaciones de propietarios o concellos

16 feb 2023 . Actualizado a las 12:51 h.

Al Plan Reitor de Usos e Xestión (PRUX) de las Fragas do Eume le falta un último escalón para ser aprobado, tras el informe favorable emitido por el Consello Galego de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible, en una reunión presidida por la conselleira de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda, Ángeles Vázquez. Queda un último trámite, de carácter formal, la ratificación definitiva por parte del Consello da Xunta, «nas vindeiras semanas». La Xunta asegura que el documento que regula los usos o el plan de emergencias de este espacio ha sido consensuado «con concellos, comunidades de montes e axentes ligados ao territorio».

Sin embargo, Medio Ambiente aún no ha resuelto las alegaciones de concellos o propietarios. Como recuerda la Asociación Parque Natural del Eume, Naturaleza y Desarrollo, «transcorreron máis de 25 anos desde a declaración das Fragas do Eume como parque natural, no ano 1997, sen que se aprobase o correspondente PRUX, e cando menos 21 desde a entrada en vigor da Lei 9/2001 que así o dispoñía». En todo caso, este colectivo está pendiente de que se resuelvan sus alegaciones, sobre aspectos como «o dereito dos afectados a compensacións económicas».

Indemnizar a los propietarios

«A exclusión da posibilidade de desenrolar determinadas actividades nos bosques e fincas afectados, e as prohibicións e limitacións de uso que se impoñen aos propietarios implican unha clara limitación ou restrición singular do dereito de propiedade privada dos seus titulares». El colectivo que preside Ángeles Pita esgrime el derecho a la propiedad privada y la herencia para reclamar «indemnizacións, cando alguén é privado dos seus bens e dereitos por causa xustificada de utilidade pública ou interese social», como este caso.

Defensa del eucalipto

Esta asociación rechaza la exclusión del eucalipto como especie autorizada en el parque: «Por un lado, este PRUX recoñece a importante fonte de ingresos que supón este cultivo, e por outro, expón problemáticas desta especie [...], mentres non se amosan as virtudes nin se teñen en conta, cando o eucalipto é a árbore que existe dentro do parque natural que máis CO2 depura [arredor de 135 quilos por pé e ano], fronte ao seu seguidor caducifolio, o castiñeiro [con 68 quilos por pé e ano]». La entidad también se opone a la prohibición del paso de líneas eléctricas o telefónicas dentro del parque, «porque iso contribúe dunha forma clara a illar a poboación, xa que impide, por exemplo, que chegue a fibra óptica, que é o motor da comunicación e o acceso ás novas tecnoloxías, aos fogares dos habitantes das zonas afectadas».

El colectivo echa en falta, por otro lado, «que non se contemple a rehabilitación da antiga central hidroeléctrica da Ventureira, pese a existir xa desde o ano 2013 un estudio da Universidade de Santiago de Compostela, realizado por Guillermo Calvo Teijeiro, acorde aos obxectivos do parque, como manter e recuperar as actividades e usos tradicionais da zona ou establecer un sistema de uso público que facilite o coñecemento e disfrute do parque natural, e promova unha visita de calidade e compatible coa conservación dos recursos naturais e culturais». Advierte, además, la ausencia de los informes sectoriales que, según indica el propio texto del PRUX, explican el cambio en la zonificación.

Cuatro grandes áreas

Como explica Medio Ambiente, el texto proponer dividir las cerca de diez mil hectáreas del parque natural (repartido entre los municipios de Cabanas, A Capela, Monfero, Pontedeume y As Pontes) en cuatro grandes áreas: zona de reserva, que incluye los espacios que requieren «dun alto grao de protección»: zona de uso limitado, la que exige «unha maior protección por albergar valores naturais de excepcional rareza, interese ou fraxilidade»; zona de uso compatible, que incluye ámbitos con valor de conservación medio, «por integrar certo nivel de humanización, actividades agrícolas e plantacións forestais tradicionais»; y zona de uso xeral, «cun importante nivel de urbanización», de la que forman parte de los núcleos rurales y los viales asfaltadas.