Escola rural

Carlos H. Fernández Coto
Carlos H. Fernández Coto SECCIÓN ÁUREA

BARBANZA

01 sep 2020 . Actualizado a las 05:00 h.

Meu pai estudou nunha escola rural, tamén chamada escola unitaria. Era un pequeno edificio de dous andares, nos que se impartían os coñecementos a rapaces de distinta idade na mesma aula e uns aprendían dos outros. Foron construídas, xeralmente, por doazón de galegos emigrados ou colaboración na súa construción. O meu bisavó foi un dos que pagaron esa escola.

Quizais non fose o mellor sistema educativo -que non o vou analizar-, pero servíalles para moverse polo mundo, incluso chegar á universidade. Tiñan moitas vantaxes grazas á proximidade cos fogares, porque fortalecían a relación dos alumnos co territorio no que vivían, tamén os valores de grupo e veciñais ou a saúde infantil.

Desenvolveron un gran traballo socio-comunitario, constituían o foco principal de dinamización do medio rural e poñían en valor o coñecemento da contorna inmediata. O seu illamento físico implicaba a necesidade de xerar alternativas que paliasen certas deficiencias e as propostas de encontros e intercambios de ideas establecían unha fonte constante de motivación e relación social. As escolas rurais consideraban o neno e o pobo como protagonistas activos da súa contorna territorial educativa.

A creación dos grupos escolares, hai 40 anos, concentrou o alumnado rural nunha contorna urbana, provocando a necesidade de transporte escolar e perdéndose valores de grupo, favorecendo que a lingua utilizada pasara a ser o castelán e a perda do apego ao territorio, á parte de favorecer o sedentarismo e a obesidade. Hoxe serían unha boa alternativa para os cursos que veñen coa pandemia.