O avión do Saltón

Carmen Toba

BARBANZA

CEDIDA

«Este relato é unha pequena homenaxe a moitos Caladiños que existiron no rural galego»

20 dic 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

Este relato é unha pequena homenaxe a moitos Caladiños que existiron no rural galego. Si, non sei se lembrades un personaxe de Sempre Xonxa, Caladiño. Pois na miña aldea houbo un. Contaba miña avoa que nos tempos da posguerra había moita fame e iso facía que a necesidade agudizase o enxeño. Así lle pasou a Anselmo do Saltón, que entraba nas hortas a rapinar o que podía para levarlles á boca dos seus esfameados filliños parte do que a xente sementaba. Ía tendo sorte, pois varios ollos o viran facendo falcatruadas e calaban.

Días e noites de fame longa ata que, unha noite, os ollos de Anselmo enchéronse de bágoas con tal desesperación que viu unha raiola de esperanza no hórreo de Manolo do Lar. E alá foi.

A faldriqueira rebordaba de espigas marelas coma o ouro. Críase seguro ata que os ouveos dos cans romperon o silencio daquela eira amparada pola lúa chea. O balbordo foi tal que se levantaron miña avoa e a veciña Rosa. Colleran o Saltón na allada pero logrou fuxir, coa mala sorte que lle viron a cara.  O malo non eran as espigas, senón que noite tras noite un terzo do hórreo ía a menos en gran. O día alborexou e o conto xa correra coma a escuma. As linguas en sitios pequenos nunca calaban. Anselmo non tardou moitos días en ter citación do xulgado da Coruña para acudir a declarar. Naqueles tempos ir á Coruña non era como agora. E Anselmo non tiña tempo nin cartos. Cavilando estivo uns días ata que botou man das ideas mergulladas no fondo do seu maxín. E alá conseguiu unhas táboas, un motoriño, latón, un asento, e deseñou un avión na horta. A cousa pintaba ben e ata rían polo baixo pensando nas toleadas do Saltón. Achegábanse a verlle a obra dicindo que lles parecía de cartón.

Chegou o día da declaración e Anselmo encamiñou o avión orientándoo cara ao Agro d’Abaixo. Unha ducia de veciños despexaron o camiño de carros e as vacas das leiras da volta para que o aparello puidese despegar. Todos, menos Nicanor, que andaba ás présas por desfacer o carro de esterco pousado en bloque para o día seguinte poñerse coa sementeira.

Acendeu o motor do avión con rumbo á Coruña. Ás carreiras polo terreo costento do agro conseguiu elevarse no aire e voar uns metros. O resto dos oriúndos ollaban estupefactos. Pero conforme se elevou, en cuestión de segundos revirou o fociño cara abaixo e caeu en picado no carro de esterco do Nicanor.

Anselmo do Saltón non chegou ese día á declaración nin a sementeira do Nicanor se fixo nos vindeiros días polos ferranchos do avión.

Miña avoa non lembraba de como quedara o asunto da declaración. O que me deixou claro foi que xa naqueles anos había xente mañosa capaz de fabricar o máis ousado dos inventos entre a inocencia e a necesidade.

No día de hoxe aínda queda o dito aquel cando alguén pregunta referíndose a que non ten en que ir:

-E en que «von»?

-Pois no avión do Saltón!

En definitiva, cantos Caladiños espallados quedarían na memoria rural de moita xente?

Carmen Toba

Técnica especialista Administración e Comercio, Técnica Emerxencias Sanitarias e Sociosanitario. Traballa en seguridade privada.