A primeira biblioteca que coñecín na miña vida foi a miña nai. A frase non é miña. Abre o libro que vén de publicar Antonio Basanta (Madrid, 1953), educador, ensaista, doutor en Literatura Hispánica pola Universidade Complutense e durante máis de vintecinco anos director xeral da Fundación Germán Sánchez Ruipérez, un dos centros de estudo e animación á lectura máis activos e xenerosos que coñezo, cuxas iniciativas marcaron varias xeracións de lectores e lectoras. O libro de Basanta titúlase Leer contra la nada (Siruela) e comeza practicamente con esta frase: a pimeira biblioteca que coñecín na miña vida foi a miña nai. O pasado venres, 10 de novembro, a Confederación Española de Gremios e Asociacións de Libreiros (CEGAL) celebrou o Día das Librerías (VII edición), unha invitación a cidadanía a visitar estes establecementos, que xunto coas bibliotecas son a principal rede capilar de difusión da cultura a través do libro (impreso ou dixital), espazos especializados no acceso ao pracer, hábito e práctica da lectura, experiencia intransferible que, segundo a antiga lenda que nos relata Herodoto (As vodas de Cadmo e Harmonía) é o que máis aproxima os seres humanos á inmortalidade. O libro de Basanta recolle a lenda de Cadmo e Harmonía, e aqueloutra historia da nena que perde nun parque de Praga a súa moneca e Kafka, xa daquela enfermo de tise, lle escribe cada día unha carta que a moneca supostamente envía á pequeniña para consolala. A literatura (e a lectura) como medicina. Do corpo e do corazón. Seica os neurólogos recomendan á xente maior a práctica lectora como terapia non só psicolóxica (a compaña dos libros) senón para prever enfermidades coma o Alzheimer e trastornos da memoria. Mais a referencia que mais me emocionou do libro de Antonio foi a que dedica á súa nai: a sua primeira biblioteca, os primeiros contos que escoita o neno, as primeiras historias (que explican o mundo). Emocionoume porque detrás do que parece unha anécdota hai unha historia de amor, bastante máis común e universal do que pensamos, unha historia que sitúa o libro (e a lectura) no espazo dos afectos, das emocións primeiras, o primeiro bico, o primeiro aloumiño que chega a nós a través das palabras. E non necesariamente debemos pensar nas sociedades alfabetizadas. Antes que os libros, mesmo bastante antes que o texto, foi o relato (o aloumiño da palabra), as historias primeiras a carón do lume, xunto cos primeiros bicos da nai ou dos avós. Alí está o principio de todo, como ben advirte o autor, que coñeceu de rapaz o mundo das nosas aldeas. Alén de políticas lectoras, aínda sendo necesarias, alén de retóricas e subvencións máis ou menos interesadas, o principio está nesa voz que abre a porta primeira da sorpresa, a curiosidade, a emoción e o coñecemento. Tamén a porta do amor, que nos acompañará sempre.