O escándalo da FIFA desta semana cobrouse unha vítima colateral; en realidade, a vítima colateral por antonomasia, que son os palestinos. A reunión da FIFA de onte tiña na orde do día unha moción da Asociación Palestina de Fútbol solicitando a expulsión de Israel, pero o asunto quedou comprensiblemente escurecido en medio das acusacións de corrupción e a polémica pola reelección de Blatter.
«Politización do deporte», dicían os poucos medios que chegaron a mencionar a proposta palestina. Quizais fose así no fondo. Na forma, en cambio, a cuestión é puramente técnica: Entre outras infraccións, Israel obstaculiza por sistema o libre movemento de futbolistas palestinos cando van xogar competicións internacionais ou mesmo cando se desprazan dentro do seu país para xogar a liga. Debe ser o único país do mundo no que os árbitros temen máis á policía que aos seguidores. Así que en principio, o asunto non ten moitas voltas. Pero xa sabemos que o mundo non funciona así. En vez de presionar a Israel para que cumpra as regras, presionouse a Palestina para que retirase a moción, cousa que acabou facendo onte. É dicir: outra derrota dos palestinos e outro caso de corrupción da FIFA. Nada de especial.
A min o asunto serviume, polo menos, para acordarme de Ricardo Carugati, o primeiro adestrador que tivo a selección palestina. Ricardo pertencía á mesma axencia da ONU na que eu traballaba naquela época, a UNDP. Era un antigo xogador da primeira división arxentina que triunfara no Entre Ríos. Era un porteño tranquilo, quizais o único porteño humilde da historia. Como un personaxe tráxico de tango, arrastraba unha pena inmensa, a morte da súa filla. E quizais por iso estaba alí, para esquecer. Era un espectáculo velo en Gaza, facéndose entender por medio de dous tradutores. Os xogadores miraban para o ceo antes de xutar a ver se había helicópteros. A calor húmida era tan asfixiante que aguantar todo o partido constituía xa unha vitoria en si mesma; e isto incluía aos afeccionados, que eran fundamentalmente unha masa de nenos e nenas deshidratados dos campos de refuxiados.
Daquela a ONU estaba a acabar de construír o estadio de Gaza e a gran ilusión de Ricardo era clasificar o equipo para a Copa Asia. Pero, como aos palestinos, a el tamén o perseguía a mala sorte. Pouco despois de empatar o primeiro partido internacional (contra Xordania, 1-1) Ricardo morreu dun infarto nunha viaxe. «Los llevo a ustedes en el corazón», dixéralles aos seus xogadores antes de subir ao avión. E así desapareceu, como Gardel.
É unha mágoa que non puidese presenciar o primeiro gran triunfo do equipo, a épica vitoria contra Hong Kong. Pero tamén é mellor que non vise o que seguiu. No 2007 Palestina tivo que retirarse da Copa Asia porque Israel se negou a darlles o visado aos xogadores, e o mesmo volveu suceder no 2011. Ao longo dos anos, catro dos pupilos de Ricardo foron encarcerados, tres resultaron feridos en bombardeos e o seu mellor centrocampista, Tarik, morto. Apenas rematado o estadio de Gaza, os israelís lanzaron un mísil contra o centro do campo, onde quedou unha focha que o deixou inutilizado. Anos máis tarde destruíron o que quedaba -e, de paso tamén a sede do Comité de Deporte Paralímpico de Gaza, onde se adestraban os mutilados de ataques anteriores-. Non sei se a isto o poderíamos chamar «politización do deporte».
Mentres onte os medios falaban da corrupción no fútbol, lembrábame eu de Ricardo Carugati e os seus rapaces, xogando baixo o sol inclemente de Gaza, e pensaba que, por sorte, non todo no fútbol nin no mundo é unha porcallada.