Un aire de esperanza

Víctor F. Freixanes
Víctor F. Freixanes VENTO NAS VELAS

OPINIÓN

13 ene 2013 . Actualizado a las 07:00 h.

N as comidas e nas ceas familiares destes días de Nadal tenden a coincidir tres xeracións: avós, pais e fillos, ás veces tamén os netos, e se cadra mesmo algún achegado (ou achegada) que sempre é ben recibido. Quen escribe anda pola metade da escaleira, aínda que cada vez aproximándose máis ao cume da pirámide, ou á parte de abaixo, segundo se mire. Non é pouco milagre ver arredor da mesa tanta rapazada xunta, cos tempos que van. «Véxote un algo pesimista nos teus artigos ultimamente», coméntame unha persoa amiga. «¿E que queres? -respóndolle-. ¿Que me poña a botar foguetes? Leo os xornais todos os días». Se cadra tiña razón Ernesto Sábato, aquel gran pesimista, que dicía que nos xornais non está a realidade senón unha representación da realidade, ditada polos que mandan, para facernos crer que as cousas son como eles queren que sexan. Mais témome que as cousas están aí, por máis que queiramos disimulalas. A realidade é tozuda.

E resulta que cae nas miñas mans o suplemento Culturas que todos os sábados publica este periódico, e que nesta ocasión (5 de xaneiro, véspera dos Reis Magos) vai dedicado a repasar a década. Nas páxinas centrais vén un mosaico dedicado aos novos creadores (e creadoras): as 10 promesas do século XXI, o máis vello 36 anos, a máis nova 22. Escritores, músicos, artistas plásticos, debuxantes, cineastas... E é coma se, de súpeto, alguén abrise unha fiestra e entrase o aire na casa.

Necesitamos aire. Necesitamos eses mozos e mozas que coa ollada limpa e toda a ilusión da vida no rostro, petan na porta para entrar. Algúns xa están dentro, por merecementos propios, coa mostra do seu traballo enriba da mesa. Ninguén lles regala nada. Non é cousa de dar nomes. O lector pode repasar esas dúas páxinas, e hai moitos máis, bastantes máis dos que imaxinamos, bastantes máis dos que poden caber na selección dun xornal, necesariamente limitada: rapaces e rapazas, homes e mulleres novos que cren no país e, sobre todo, que cren en si mesmos, con toda a vida por diante.

Unha das cousas que máis angustian á miña xeración (polo menos a algunha xente da miña xeración) é a sensación de non ter feito axeitadamente o que teriamos que facer para deixar ben armada a placa do edificio para os que veñen detrás. Xa coñecen a miña teoría da placa. No canto de enredar tanto en retóricas de futuro (como vai ser o ramo do tellado) deberiamos pensar mais na placa. Os nosos paisanos construían así: unha boa placa para asentar a construción (o edificio común) pensando nos que nos han de continuar. Cada xeración, unha placa. Ben armada. Así é como se fai o país. Xa discutirán eles (os que nos sucedan) como han ser os azulexos, a carpintería, o deseño das portas ou a pintura das paredes. O importante é unha boa placa, que un ten a sensación de que, por máis que en moitas cousas teñamos avanzado, segue a medio facer, mentres nos enredamos en debouras de vellos, ciumes e rexoubas de parroquia pequena, que nos afogan e non conducen a nada. Un ventiño de esperanza.