LIÑA ABERTA / Anxo Tarrío
29 may 2001 . Actualizado a las 07:00 h.Non hai moitos anos queixábame por escrito da saturación musical que apreciaba na sociedade, tanto no ámbito privado coma no público, ata o punto de conseguir que a miña afección de sempre pola música minguase abondo e mesmo chegase a facérseme aborrecíbel o feito de ter que soportar alá a onde queira que fose a ambientación ao aire libre ou en interiores, así como as programacións mediáticas. Polo de pronto, perdín por aquel entón calquera entusiasmo por acudir a concertos e deixei de mercar discos. Foi como unha especie de vinganza inconsciente contra un machaconeo musical que mesmo chegaba a apagar, ou así se me antollaba a min, a posibilidade de escoitar a palabra falada a través do dial. Ademais parecíame que a xuventude non pensaba noutra cousa máis que nas súas músicas e nutría o seu intelecto da borralla que transmiten a maioría das letras das súas cancións. Non me faltaba razón, dende logo, pero seguramente había algo inxusto en todo aquilo, pois se un pensa na súa propia xuventude e fai un sondeo da cantidade de músicas anodinas e letras de trapallada que transporta dende entón no seu cerebro, ten que calar e facer acto de contricción. Así, por exemplo, se un colle o libro de Vázquez Montalbán Cancionero general del franquismo (Crítica, 2000), no que se reune unha selección dalgúns dos centos de cancións que a sociedade española consumiu entre 1939 e 1975, decatarase da cantidade de letras e músicas que coñece ou que, polo menos, lle son moi familiares. O novelista catalán recoñece, sen embargo, que esas cancións, con seren lixeiras e serviren moitas veces de vehículo ideolóxico-sentimental aos intereses do réxime franquista, axudaron a sobrevivir a unha sociedade afundida que gozaba durante dous ou tres minutos de «historias ensimismadas y a veces perfectas». Agora leo unha pasaxe da autobiografía de Marcel Reich-Ranicki (Mi vida, Círculo de Lectores, 2000) na que o crítico xudeo polaco-alemán recorda os terribeis anos do gueto de Varsovia, onde a miseria e a morte eran a compañía menos arrepiante daquel milagroso subsistir. Pois ben: tamén alí a música se convertera para moitos nunha obsesión, ata o punto de convocar clandestinamente e en apretados metros cadrados a moreas de persoas arredor dun miserábel gramófono e con antigos discos raiados de goma laca nos que Mozart ou Bach soaban como bálsamo por un intre a tanto horror. Terei que mirar unha reconciliación.