Pantasmas elásticas de Baudelaire

Diego Ameixeiras

FUGAS

PILAR CANICOBA

22 abr 2022 . Actualizado a las 05:00 h.

En Pontevedra andan a distribuír uns carnés para identificar a quen se encarga da alimentación e salubridade das colonias felinas que hai na cidade, unha medida que servirá para que os gatos da rúa, os abandonados e os feridos, teñan un trato máis coidado. Moi a favor da iniciativa. Poucas cousas mellores hai na vida que amar e deixarse amar por un destes animais responsables de botar a perder un sofá e de esparexer toneladas de pelo pola casa a cambio de súbitos episodios de amour fou. María Zambrano, gran especialista en materia felina, sostiña que neles permanece intacta toda a sabedoría do antigo Exipto. Non atopo razóns para levarlle a contraria. «O gato é a perfección de algo. Se alguén soubese que é un gato, saberíao todo», engadía a autora de El hombre y lo divino acariñando o lombo dun magnífico exemplar. Se moitos reloucamos coa simple observación dun gato é pola certeza de estarmos diante dun ser que nos lembra cunha perfecta mestura de galbana e displicencia a súa superioridade en todos os ámbitos. Así o lembra tamén John Gray no seu recente Filosofía felina (Sexto Piso). A falta de ego dos micos, tan próxima ao ideal zen, revela unha vida na que non hai espazo para unha autopercepción falsa de si mesmos.

Nun caso de paixón extrema por estes animais, as irmás María e Araceli Zambrano chegaron a acoller ata vinte gatos da rúa —iso si que é muiñada— na súa vivenda de Roma. Unha denuncia dos veciños obrigounas a mudarse do piso en Via Pisanelli e máis tarde a abandonar a cidade con destino a Francia, a onde chegarían cun aviso á policía gala que seica as cualificaba de «mulleres perigosas». María miraba os gatos e descubría neles verdades ocultas, un instrumento transparente do destino. E eles, instalados por todos os recantos da casa, devolvíanlle a mirada dende a súa sabedoría de estatuas altivas e pachorrentas. En 1975, pouco antes da súa morte, Lezama Lima despediuse da súa amiga cun inesquecible poema: «Tiene los gatos frígidos/y los gatos térmicos,/aquellos fantasmas elásticos de Baudelaire/la miran tan despaciosamente/que María temerosa comienza a escribir». Estaría ben que en Pontevedra desen un paso máis e nos facilitasen a nacionalidade felina a quen non aspiramos a outra cousa na vida que a ser coma eles. Vagabundos en Roma, sabios no Lérez, monxes en Nepal. Ou, efectivamente, pantasmas elásticas de Baudelaire.