ARA SOLIS | O |
09 oct 2006 . Actualizado a las 07:00 h.FAI un tempo que deixei de ir por Lavandeira, ese lugar, o meu, de onde saíron os que estiveron nesta terra antes ca min. Sería fachendoso, e falso, dicir que na mesma eira ao pé da Igrexa de San Martiño de Castrelo, os meus fillos (se é que podo pagalos) xogarán ao fútbol, e escoitaran a lenda de cómo chegou o santo Martiño á aldea. Non teño lembranzas sublimadas, e supoño que, co paso do tempo, todo no pequeno vilar todo foi a mellor: as estradas, os camiños, as condicións de vida. En cousa de menos de medio século, un esbirro na eternidade, poidemos escoitar testemuños da guerra e a fame ao tempo que viamos pasar un choche completamente tuneado. Son as cousas que tivo o século XX, e que, sen dúbida, son irrepetíbeis. O que tamén mudou foi a arquitectura. E moito. En Lavandeira, en todo Castrelo, a história galega elixiu escribirse ao mudar das casas, e vivimos o paso do tempo segundo ían mudando as nosas moradas. De onde eu veño, está escrito o parágrafo da emigración á Suíza, e xunto con hórreos bicentenarios erguidos no médio das rochas, conviven con ledicia casas de dous pisos de cuberta plana e co cemento descuberto que traen unha lonxana imaxe dalgún cantón de fala francesa. Unha soberana reivindicación de estilo que tivo a mágoa de atoparse coa mellor tipoloxía arquitectónica galega: unha planta, tellado a dúas augas e portas de doble folla. Cando era cativo ficaba abraiado con esas novas casas, e cos seus orgullosos moradores. Hoxe véxoo doutra forma, aínda que non me gustaría chamarlle feísmo, porque creo que é un adxectivo interesado e que, de certa forma, súbtil ou non, ven a aldraxar o traballo esforzado de moita xente. É ademais hoxe nin Lavandeira, nin Castrelo, viraron para os helvéticos na procura de consello estilístico, e a súa xente prefire espir a pedra das súas fachadas, para que se saiba quen son. Somos.