Comecei a baixar á praia algunhas mañás cando a calor se asentou sobre nós coa chegada do mes de Santiago. Os pinos desprendían a típica resina do verán. Todo arrecendía a mar nos mediodías. Sempre había persoas tomando o sol unhas, outras camiñaban sobre a area e outras máis andaban pola beira do mar cos pés metidos na auga. Poucos nadaban. A esas horas aínda non flotaba no ambiente ese común arrecendo a crema solar. Ese intenso olor que se ten estendido por todos os areais de xeito proporcional á psicose social polo melanoma. Recordades, vellos compañeiros, cando nós, sendo rapaces, baixabamos á pequena praia do Bodión? Nunca usabamos crema algunha, nin sequera sabiamos da existencia da milagrosa Nivea, esa antiga loción que agora só empregamos os máis atrasados cando se nos reseca a pel da cara, brazos e pernas. Arestora hainas de tanta intensidade que mesmo parecen lixivias: son tan potentes que case nos branquean.
Como podedes comprobar compañeiros, sempre estou recordando. Esta é a causa de que ande sempre reivindicando a nosa aldea, que é única e irrepetible, coma todas as demais, e de que, de paso, faga memoria dos meus avós, pais, irmáns e mesmo de todos os veciños... Talvez sexa así porque me imaxino que, con todos abrazados á nada, puidésemos formar unha comunidade soberana cun territorio feito dunha herdanza indestrutible. Mais non creades que esta é unha idea pesimista, senón todo o contrario: falo dun festivo optimismo. É por isto que sempre estou lembrando e esquecendo.
Moitas veces o que parece totalmente esquecido retorna cando menos o agardamos, vén subrepticiamente, asáltanos coma un ladrón no medio dunha encrucillada. E cando isto ocorre escóitaste dicindo: «Si. Tes durmido en trens, pero nunca fixeches o amor nun. Cando arribaches a Victoria Station, ollaches entre a néboa un mendigo envolto en follas dos xornais cun libro de James Joyce entre as mans. Tes visto mozos, da mesma idade que a túa, brincando por riba dos tornos do metro no Gare du Nord en París e máis tarde teste topado con eles nas plataformas dos trens no Gare du Sul, onde, mentres uns falaban cuns americanos, outros lles roubaban o pan que levaban nas mochilas. Víchelo e non dixeches nada. Nada dixeches tampouco cando che atracaron no Soho, nun escuro caleixón onde te levou unha muller loira coa intención de seducirte. Foi ao lado de Dean St., onde traballabas».
E despois dunha pequena pausa continúas: «Si. Tes visto nunha medianoite, cunha sorrinte media lúa polo leste, agardando polo paso do último convoi do Underground na parada de Paddington Station, a John Mayall tocando a harmónica e a guitarra cun grupo de amigos. Pareceuche que se acedía unha fogueira nunha cova que había no camiño que conducía ao barrio do norte de Londres onde residías. Xa teñen pasado anos de todo aquilo, pero pasou o tempo?», pregúntaste.
Cando ao declinar o atardecer, estando diante do balcón para contemplar a última luz do día, retomas outra vez o fío dos recordos ao ver a chegada dunha noite sen lúa e lembras que na maña do día anterior, cando mirabas como fumegaba o asfalto baixo o potente foco do sol, asombrouche descubrir a túa dona apoiada no marco da porta da alcoba e cantando distraidamente unha canción cuxa letra rezaba así: «Conforme pasan las horas, amor mío, te quiero más y más. Tu triste corazón cura el mío. ¡Oh, quédate conmigo. Haz que esta noche sea incomparable!».