Dos preiteantes polas misas

Avelino Ochoa
Avelino Ochoa O GROVE / LA VOZ

CAMBADOS

ANDRES IGLESIAS

04 abr 2021 . Actualizado a las 05:00 h.

A disputa entre os curas do Grove e de Noalla polo santuario da Virxe da Area foi a loita de dous cregos ferreños. Ambos pertencían a clases podentes e ambicionaban os poucos foros e os moitos ingresos por esmola, cera, misas, óbolos e obras pías da capela da Lanzada, un lugar máxico onde conflúen ritos ancestrais e fervor relixioso. Daquela estaba adscrita solidariamente á parroquia de San Martiño e á Xunta do Grove, construtoras da ponte e mantedoras do santuario, que nomeaban un chamado ermitán para atendelo, albergar romeiros, distribuír quendas entre os sacerdotes facilitándolles os ornamentos para oficiar no templo e recadar ingresos.

O propio Pantaleón Benavides acordou soterrar no interior do templo a un deles, Antonio do Espírito Santo, natural de Cambados. Este párroco defendeu o santuario do asedio que apoiaban desde Santiago e foi capaz de mantelo dentro da súa freguesía. J. Caamaño Bournacell en El Grove, su historia, editada polo Concello do Grove en 1969, recolleu unha composición de 106 versos con pouca poesía, escrita por este crego no libro de fábrica da ermida mentres se tramitaban eses preitos, cunha octava real que di así: «Con tal Perla habéis enriquecido / al Grobe; y como para su defensa / tomasteis del un estrecho sitio, / la último de su circunferencia. / Junto a una torre que el César previno / para memoria de tan alta Reina, / que despide de sí hermosos rayos, / con que hace Abriles y produce Mayos». E mentres el compuña este extenso poema sacro, o cura de Noalla acadaba que o arcebispo prohibise misar no santuario antes que na parroquial de Santo Estevo. O párroco do Grove reaccionou con valentía e apelou á Real Audiencia, atrevéndose cun procedemento posesorio contra a curia arcebispal. A xustiza de El-Rei admitiuno e ordenou á eclesiástica, que acatou a orde expresamente, absterse de calquera prohibición no santuario da Lanzada.

Máis logreiro, teimudo e raposo que a curia santiaguesa foi cura de Noalla. Intentaron notificarlle a decisión tres veces: o 14, 15 e 16 de xuño de 1694. Mandáronlle un notario que se achegou á Casa da Porta do Conde, nas Quintáns, e deixou a seguinte constancia: «Para hacer saber la real provisión al licenciado Don Juan Antonio Trelles, cura y retor propio desta dicha felegresía y haviendo hecho preguntta por él a la puertta de su cassa a un moço que dijo ser su criado y no quisso decir su nonbre, dijo que dicho su amo se allaba dormiendo y que no daba entrada a nayde, al qual se le ssignifiqué el efecto de dicha Real Provisión y para que buscaba a dicho Don Juan Antonio para que se lo dijesse». Como debía estar canso de tanto misar, o notario respectoulle o sono e volveu ao día seguinte: «Fuy a la puerta de su cassa y abiendo hecho preguntta por él a una muger que dijo ser su criada y llamarse María Radío, dijo qeu hera ydo fuera de cassa a ber al cura de Bueu y que no ssabía quando bendría». Insistiu unha terceira xornada: «Fuy a la puerta de la cassa en que bive Don Juan antonio Treles y abiendo echo por él preguntta a unas mugeres que estaban espabilando un poco de lino que no sé sus nombres ni ellas lo an dicho, dijeron que dicho Don Juan Antonio era ydo a ber el cura do Bueu». Non houbo maneira; pero, polo de agora, o santuario seguía no Grove. E Pantaleón, sen unha rúa nesa vila!