Beatriz Mato: «Non debería facerse política coa ordenación territorial dun concello»
GALICIA
En saneamento «de nada vale ter unha depuradora coa última tecnoloxía se non se fan os deberes» no concello
04 dic 2016 . Actualizado a las 05:00 h.Ordenamento, dinamización do rural e protección da paisaxe. Son os tres obxectivos da Lei do Solo que se aprobou hai seis meses baixo o mandato de Beatriz Mato (Baracaldo, 1965), que continúa nesta lexislatura á fronte de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio.
-¿Galicia parte dunha situación peor para ordenar o territorio polo «ti vai facendo»?
-Máis alá de lexislar, creo que hai un labor de concienciación. O «ti vai facendo» xa non funciona, xa non está na boca de ninguén, nin dos responsables da Administración nin do cidadán. É importante seguir concienciando e facernos responsables do que nos toca a cada un de nós.
-¿Hai unha relación complicada entre Xunta e concellos en materia de ordenación?
-Non hai unha relación mala nin moitísimo menos. É verdade que os concellos teñen máis dificultades á hora de enfrontarse a un veciño porque ten unha relación directa e ás veces persoal. No que atinxe a esta nova lei, hai que lles dar aos concellos un tempo prudencial para que a apliquen.
-¿Canto é un tempo prudencial?
-No ano 2017 a Xunta estará vixiante e preto dos concellos para animalos a que cumpran.
-Anunciaron un plan para que 49 concellos teñan PXOM. ¿Chegará o día no que todos teñan o seu plan xeral?
-Somos conscientes das dificultades que teñen os concellos de menos de 5.000 habitantes para financiar a redacción e levar adiante un PXOM. Ofrecémoslles que voluntariamente lle encarguen á Xunta redactar plans básicos. No 2009, había só 33 concellos con PXOM. Hoxe son 91. De 91 a 313 aínda queda moito e temos que darlle un pulo, que non pensen que cando se enfrontan a un PXOM se enfrontan a un ogro, senón a un instrumento que evita conflitos internos. Non debería facerse política coa ordenación dun concello, hai que chegar a consensos.
-Vigo ten bastante máis de 5.000 habitantes pero non PXOM. ¿Nestas cuestións pesa máis a cor política ou as cuestións técnicas?
-O primeiro que fixen cando tivemos a mala noticia da anulación do PXOM de Vigo foi chamar ao alcalde para poñerme á súa disposición para traballar na única vía que sabemos que lle queda a Vigo, que é a elaboración dun novo PXOM. Esta colaboración segue intacta, pero o problema é que descoñezo que está a facer o Concello de Vigo, porque non nos fixeron chegar ningunha información que nos dera a entender que están traballando no PXOM, que é competencia municipal.
-Tamén fixaron no 2020 o saneamento total, pero a UE cuestiona o da Coruña, Santiago, Vigo e Ribeira e sanciona a España.
-Temos a esperanza de que coa información que lle estamos achegando ao ministerio este se presente en Bruxelas e a denuncia quede en nada. Dende o 2011, cando houbo a primeira sentenza firme ata hoxe, houbo investimentos cuantiosísimos. Vigo ten hoxe o maior investimento hidráulico que houbo na historia de Galicia, 230 millóns de euros para unha depuradora e un emisario que funcionará nuns meses. Na Coruña, unha depuradora de 140 millóns de euros; en Santiago 4,7 millóns de euros que corrixen o déficit da depuradora da Silvouta e en Ribeira máis de 30 millóns de euros dunha depuradora que está en prácticas. De aquí ao 2020 comprometemos máis de 650 millóns de euros, dos que máis de 130 estarán investidos nas rías. Estamos comprometendo o saneamento total das nosas rías.
-Lamentable é tamén o estado dalgúns ríos. ¿Pódese facer algo?
-Moito máis. A acción do home tennos levado a situacións que non nos gustan. Hai que dar pasos, pero tendo en conta que o saneamento é competencia exclusiva dos concellos e que nada serve ter unha depuradora coa última tecnoloxía se non se fan os deberes dentro da casa, é dicir, que a rede de saneamento sexa axeitada.
-Hai pouco anunciaba tamén un investimento de 30 millóns de euros en Sogama, que para algúns é o gran Satán.
-Quen fala mal de Sogama é porque non a coñece. O seu procedemento está recoñecido por Bruxelas e das 16 plantas en España que usan o mesmo sistema é a máis eficiente. Sogama abrangue o 95 % dos concellos e o que non se recupera materialmente recupérase enerxeticamente. Das 580.000 toneladas que entraron no 2015, a vertedoiro desviamos o 25 %. No 2009 desviábase o 50 %. Estes 30 millóns van para mellorar a capacidade de recuperación material e reducir ese 25 % do vertedoiro ata o que se coñece como vertido técnico cero, que é un 10 %.
-Se Feijoo lle ofrecera ser candidata á alcaldía da Coruña, ¿que lle contestaría?
-[Ri]. O que teño claro, non con esa pregunta, con calquera outra que me faga o meu presidente, é que, facendo un símil futbolístico, o noso presidente sería o adestrador e ten a capacidade de colocar os xogadores onde queira no momento que queira, se non, non te metes no equipo. Estou totalmente a disposición do que queira o meu presidente e onde entende que podo desenvolver mellor o traballo para Galicia, que é o que me ten pedido. Se me pedira calquera outra cousa non lle diría que non porque creo nesta forma de traballar que temos dentro da familia do PP.
-¿Non é certo que o adestrador lle pediu que se presentara pola Coruña nas últimas semanas?
-Pediume que continuara con el en Galicia.
-Non lle pediu ser alcaldable.
-Nin mo pediu nin mo vai pedir aínda, porque quedan dous anos, esta é unha pregunta totalmente extemporánea, non é unha pregunta que non me vai facer agora, non é a que toca. A confianza que me pediu o presidente foi participar nas eleccións ao Parlamento e o seguinte foi pedirme que volvera a traballar por Galicia, e no que teño agora o total e absoluto compromiso é en cumprir con ese traballo.
-Pero ao presidente non lle din que non.
-Nunca lle digo que non a nada.
«Feijoo é o adestrador e ten
a capacidade de colocar onde queira os xogadores»
«Quen fala mal de Sogama é porque non a coñece, está recoñecida por Bruxelas»
«Na guía de cores e materiais, o máis importante é acadar o maior consenso»
Trala aprobación da Lei do Solo a Xunta traballa na de Ordenación do Territorio.
-¿Cando se verán os efectos?
-Taxalo no tempo creo que é ousado. O máis importante é dar os pasos necesarios para ordenar ben o noso territorio. O máis destacado foi unha nova Lei do Solo e en menos de seis meses da entrada en vigor temos o regulamento que aplica a lei, que dá seguridade para interpretar a Lei do Solo. A maiores, fixemos o Atlas da Paisaxe cunhas Directrices da Paisaxe que serán unha realidade no primeiro semestre do 2017.
-Para harmonizar a paisaxe traballan nunha guía de cores e materiais para as edificacións. ¿Decidiuse se será un compendio de recomendacións ou de obrigado cumprimento?
-Non, aínda non. Aínda temos pasos que dar e o máis importante agora que xa se ten finalizado o traballo de campo é unificalo, sempre en colaboración co Colexio de Arquitectos. Unha vez teñamos ese documento unificado hai que presentalo a quen lle afecta directamente: os concellos e tamén calquera outra entidade involucrada directamente con este tema, como a Federación de Empresarios da Construción. O máis importante é acadar o grao máximo de consenso. Unha vez avaliado ese consenso será cando tomemos a decisión de se será regulamentario ou orientativo.
-Cando se presentou este proxecto non había moito consenso. ¿Está convencida de chegar a un acordo con todos?
-Estou convencida de que si. Creo que a medida que se foi desenvolvendo o proxecto houbo máis implicación dos arquitectos e máis importancia e valor lle deron a ese traballo. Ese xa é un paso adiante, porque o primeiro é acadar o acordo co Colexio de Arquitectos, o colectivo máis implicado tanto na elaboración como despois na práctica. Por outra banda, agardo acadar ese consenso e ese pulo definitivo para que dende a federación galega de municipios o vexan ben e fagan as súas achegas. As expectativas teñen que ser boas.
-¿Hai unha idea de como se poderían articular?
-Se isto é regulamentario, é dicir, se a conclusión á que chegamos é que hai un consenso suficientemente importante como para que poida ser un decreto da Xunta, como lexislación que é incorporarase a todos os instrumentos de ordenación, pero, insisto, é unha posibilidade a avaliar con una decisión aínda non tomada.