O ano no que Don Paco se fixo vigués

Jorge Lamas VIGO/LA VOZ.

VIGO CIUDAD

No outono de 1939, Francisco Fernández del Riego chegaba á cidade fuxindo das ameazas de falanxistas composteláns. Paz-Andrade deulle acubillo no seu despacho

02 dic 2010 . Actualizado a las 12:37 h.

Francisco Fernández del Riego se fixo vigués no outono de 1939, á idade de 26 anos. Foi froito das circunstancias. O golpe de Estado situouno no punto de mira dos falanxistas, e só a guerra salvouno momentaneamente da violencia. Atrás quedaba o seu paso polo Tribunal de Responsabilidades Políticas que obrigoulle a deixar a docencia na Universidade, inhabilitándoo para cargo público e privado e multándoo gravemente. O seu crime foi ser membro destacado do Partido Galeguista e propagandista na campaña pro-Estatuto de Autonomía en 1936.

Regístrate gratis y recibe cada mañana en tu correo las principales noticias del día

Cando acabou a guerra e retornou a Compostela, tivo serios avisos de que non se esqueceran del, e acordou marchar a Vigo, onde obtivo o acubillo como pasante no despacho do avogado Valentín Paz-Andrade. Era o outono de 1939. Don Paco chegaba a estación de ferrocarril e enteirábase pola prensa de que Paz-Andrade fora detido por facer un escrito xurídico en defensa dos dereitos dos carniceiros, algo que non era novo para el.

Hai sete anos, Fernández del Riego publicaba en Galaxia as súas memorias no libro Camiño andado . Por este libro coñecemos algunhas das cousas que fixo ao chegar a Vigo. Na Ronda estaba o despacho de Paz-Andrade, a súa única dirección na cidade. Nese mesmo edificio tiña unha clínica traumatolóxica Xavier Andrade, curmán de Valentín. El sería quen lle informou dos detalles da detención, ao tempo de que lle presentou a un fabricante de chocolate, que visitaba no cárcere ao avogado galeguista. Foi a través deste industrial por quen Valentín mandoulle recado para que se fixera cargo da revista Industrias Pesqueras.

Unha semana despois da chegada a Vigo de Don Paco, Valentín foi excarcerado para cumprir un novo desterro, neste caso na localidade estremeña de Villanueva de la Serena. Dous gardas civís acompañárono á estación de ferrocarril. Conta Del Riego que os gardas foron permisivos con eles e o seu acompañante, o industrial chocolateiro puido falar tranquilamente con Paz-Andrade. A chegada do delegado gobernativo cambiou as cousas, e o industrial foi detido e os gardas abroncados. Don Paco salvouse porque afastouse instintivamente.