El bosque fósil de Patos, al descubierto

Monica Torres
mónica torres NIGRÁN / LA VOZ

VIGO

Cabreira

Es una reliquia natural de entre 5.000 y 7.000 años que está bajo la arena

11 abr 2021 . Actualizado a las 13:39 h.

Bajo el arenal de la playa de Patos, sobre la que cada verano se tumban vecinos y turistas, están enterrados fósiles de más de 5.000 años que en muy contadas ocasiones se dejan ver. Xan Lois Cabreira, técnico y bombero forestal en O Baixo Miño, ha podido tocar y fotografiar esta singular reliquia natural de la que pocos saben y menos conocen. «Un veciño contárame o que alí hai e o meu irmán, hai uns oito anos, conseguira facer unhas fotos dos troncos. Eu tiven a sorte de descubrilo este invierno, tras un forte temporal», explica Cabreira. Es conocido como el bosque fósil de Patos o de la Praia de Abra, zona de excelencia para la práctica del surf.

Estos árboles petrificados y fósiles de animales constituyen el testigo inequívoco de un tiempo en el que la línea de costa se encontraba, de media, entre unos 20 o 30 kilómetros alejada de su límite actual. «O de Patos é o bosque fósil máis relevante da provincia. Para nós son importantes estes restos porque son as testemuñas a nivel xeolóxico das pegadas deixadas cando o nivel do mar estaba moito máis lonxe», indica el doctor en Geología Francisco Canosa. El experto acepta el término bosque por ser el vocablo más asequible, pero explica que «a nivel científico, do que falamos é dunha turbeira. É dicir, de que sería un lugar no que había árbores e os restos vexetais foron descompoñéndose e transformando en carbón».

Es revelador su ejemplo sobre cómo han evolucionado las mareas. «Os restos do bosque de Patos teñen entre 5.000 e 10.000 anos de antigüidade, período no que, por exemplo, podíase ir camiñando dende Cabo Home a Cíes», especifica el experto. Tanto él como el alcalde, Juan González, valoran las imágenes de Cabreiro «como algo excepcional, porque son moi poucas as ocasións nas que se pode apreciar este patrimonio e nos axudan a entender a orixe xeolóxica da nosa costa de Nigrán».

Francisco Canosa dirigió hace dos años la primera ruta geológica de la península de Monteferro, en la que se incluye la playa de Patos por poseer una gran cantidad de rocas de diferentes procesos geológicos, como conglomerados, losetas, cuarcitas, esquistos o granitos. Consiguió, además, que este conjunto forme parte del inventario español de lugares de interés geológico del Instituto Geológico y Minero de España (IGME). Sobre por qué es tan relevante la conservación en este espacio, Canosa señala que «a erosión actuou máis nunhas partes do litoral que noutras e aquí, en Patos, déronse condicións de menos exposición á erosión mariña e, polo tanto, houbo unha mellor conservación». «As praias fósiles formáronse hai uns 130.000 anos, cando o mar estaba a uns cinco metros máis arriba do actual nivel, pero logo retirouse ata que, hai uns 7.000, volveu subir e a area enterrou parte desas árbores», recuerda el biólogo Xurxo Pérez. Canosa destaca el potencial de Monteferro. «Axúdanos a comprender moito mellor a historia xeolóxica de Galicia nos últimos cincocentos millóns de anos, porque nun espazo moi pequeno hai diferentes rochas das distintas etapas que seguiron e diferentes estruturas», señala sobre uno de los espacios que el IGME permite apadrinar para su custodia.