La tierra se hace un Tinder

M.Cedrón REDACCIÓN

SOSTENIBILIDAD

Santi M. Amil

El Grupo de Desenvolvemento Rural Limia-Arnoia lanza Aterra, un programa pionero de gestión de terrenos que, basándose en el boca a boca, fomenta noviazgos voluntarios entre los demandates de fincas y sus propietarios

13 dic 2022 . Actualizado a las 05:00 h.

A priori podría parecer que se trata de un Banco de Terras, como el de la Consellería do Medio Rural, pero en realidad Aterra va un poco más allá al ser, como explica la gerente del GDR Limia-Arnoia, Eva González, «unha especie de Tinder para a terra» que, además, puede servir para apoyar algunas de las herramientas que recoge la Lei de Recuperación da Terra Agraria de Galicia como las aldeas modelo o los polígonos agroforestales.

Porque basándose en el boca a boca, el tradicional método de búsqueda de fincas rurales en Galicia, los técnicos de ese GDR han diseñado una herramienta que facilita los noviazgos voluntarios entre aquellos que precisan terrenos en un determinado lugar y los propietarios de la tierra. «Pretendemos que todo o mundo coñeza Aterra para que calquera que esté sobre o terreo, dende axentes forestais a técnicos de oficinas comarcais, alcaldes ou veciños, que coñezan a alguén que busca ou que quere alugar se poña en contacto co GDR para poder marcar esas terras. Dar un pulo ao boca a boca usando as novas tecnoloxías. De feito, con esa base de datos tamén se pode localizar terra acaída para por en marcha un polígono agroforestal ou unha aldea modelo», indica Eva.

De esa forma, como añade la gerente del GDR, «trátanse de impulsar novos proxectos agrogandeiros dentro das nosas comarcas e o método vale tanto para quen queira parcelas nunha zona como A Limia, na que hai máis producción intensiva, como na Baixa Limia ou o Macizo central, con unha realidade totalmente diferente e onde os proxectos precisan unha cantidade de terra moito menor». No hay que olvidar que este Grupo de Desenvolvemento Rural abarca 25 municipios de la provincia de Ourense ubicados en las comarcas de Allariz-Maceda, A Limia, Baixa Limia y Terras de Celanova. Y a cada uno de esos concellos acudirán los técnicos del GDR para explicar el funcionamiento de esta herramienta y, al mismo tiempo, recabar información. Porque ese mismo personal también está elaborando un detallado mapa en el que se especifican los usos actuales del suelo y sus ocupaciones, además de identificar las áreas con mayor demanda agraria, las parcelas o negocios disponibles para alquilar y su alquiler o comercialización a aquellos que estén interesados en ponerlos a producir.

«A novidade do método é que nos encargaríamos de buscar a terra para que o demandante poida levar a cabo o seu proxecto»

Entonces cualquier persona o entidad que busque o tenga tierra en esas zonas puede usar esta especie de Tinder para fincas: «Dende o GDR o que facemos é dar soporte técnico cun visor que permite ubicar as parcelas e marcar onde están. Por exemplo, alguén que queira dúas hectáreas de terreo no entorno de Bande pode cubrir un pequeno formulario para marcar a zona no visor que está dispoñible en aterra.gal. Entón os que entren para ver a demanda e vexan que teñen terra que lles poida valer e sexan susceptibles de alugala, intercambiala o vendela poden usar tamén a aplicación», explica Eva. Hasta ahí Aterra podría parecer una especie de tablón de anuncios, pero va más allá. Porque, como destaca la gerente, «a novidade do método é que nos encargaríamos de buscar a terra para que o demandante poida levar a cabo o seu proxecto, independientemente de que haxa alguén que ofreza unha finca. De feito tamén se está traballando coa Universidade para identificar terras axeitadas para o silvopastoreo ou para a horta. Non deixa de ser un método para planificar o territorio». Además, Aterra trata de fomentar el relevo generacional porque «buscaríase relevo xeracional para explotacións nas que os seus titulares estén a piques de xubilarse e non teñan relevo dentro da familia. Do que se trataría e de que unha persoa nova puidera coller o relevo».

De hecho, con esta herramienta se pretende poner coto a uno de los problemas con los que se encuentran los emprendedores de estas comarcas: el minifundismo.

De este modo Aterra es uno de los ejes centrales de la estrategia de desarrollo local que está diseñando el GDR Limia-Arnoia para el período 2023-2027.

Jornada en Santiago

Precisamente este lunes en Santiago, grupos de desarrollo rural de distintos puntos de España debatieron sobre el papel clave de estos grupos en el fomento de la cohesión económica o social de los territorios rurales. En ese foro la directora xeral de la Axencia Galega de Desenvolvemento Rural (Agader), Inés Santé, detalló que entre los retos para el próximo período Leader está la de lograr una mayor participación social dentro de los GDR —algo que se pretende con Aterra— para adaptarse a un momento de cambio para adaptarse a la transición ecológica, energética y poboacional, además de poner en valor la Lei de Recuperación de Terra Agraria que permitiría poner a disposición de la socidad unas 500.000 hectáreas de terreno en Galicia.

Inés Santé también recordó en su intervención que justo este lunes se han suscrito las adendas a los convenios con los 24 GDR de Galicia, asegurándose de este modo «o financiamento necesario durante o ano que vén para que o equipo de 63 técnicos que traballan pegados ao territorio poidan seguir facéndoo todo o ano 2023, ao tempo que traballan en novas estratexias para o próximo período do programa Leader». Los GDR cuentan con una ayuda de 35.000 euros cada uno para la elaboración de esas estrategias, lo que asciende a un total de 840.000 euros, un presupuesto que triplica lo que tuvieron en el 2016 para la elaboración das estratexias actuais.

No es extraño que reciban este apoyo por parte de la Administración porque, como recordó, «os grupos de desenvolvemento rural xogan un papel fundamental dentro da Lei de Recuperación da terra agraria de Galicia co fin de explicar e asesorar tanto á poboación local como aos agricultores, gandeiros ou produtores forestais sobre as posibilidades que ofrecen estes novos instrumentos e identificar as zonas do territorio onde se dan as características máis adecuadas para a súa posta en marcha».