«Politizar a morte dos que confiaron en que os íamos coidar é lamentable»

SOCIEDAD

Óscar Vázquez

Miguel Vázquez, presidente de la sociedade galega de xerontoloxía, considera que la situación en las residencias durante la pandemia obliga a una «reflexión profunda sobre os modelos»

01 jun 2020 . Actualizado a las 05:00 h.

El presidente de la Sociedade Galega de Xerontoloxía e Xeriatría, Miguel Ángel Vázquez Vázquez, con una experiencia de gestión más que dilatada, tira por tierra todos los clichés respecto a las residencias de mayores: la dicotomía público-privada, la inferioridad mediterránea respecto al norte de Europa o la medicalización de los centros. Invita a «unha reflexión profunda sobre los modelos -porque parece que hai un cando non é así, son moitos- sen ánimo de buscar responsabilidades, que igual tamén hai que telo, e ao marxe da desgraza de que a todo se lle dea un contido político. Politizar a morte dos maiores, que confiaron en que os íamos coidar, é lamentable», opina el doctor, para quien no son admisible las escenas que se han visto en las dos Castilla, en Cataluña y, sobre todo, en Madrid, y que no tienen necesariamente que ver con el modelo de gestión «porque en Cataluña morreron máis nas privadas e en Madrid parece que nas públicas e morreron polo pánico, porque se asustaron e pecharon os hospitais. Foi tanto o pánico que nin sequera se os acompañou na morte. Houbo médicos —e quizais non o debería dicir porque eu tamén o son— aos que lles pesaron máis os protocolos, as ordes e a obediencia debida que a profesión». De ahí que para él esta discusión sea propia del siglo pasado y muy alejada de la realidad y las necesidades.

«Nas provincias de Pontevedra e A Coruña fan falta 33 centros de 150 prazas cada un para poñerse na media estatal e mantelos, co que iso implica. Non se lle poden dar as costas ao sector privado, pero quen ten que liderar é o público», incide Vázquez, para quien no es positivo que «sete grupos empresariais teñan o 12 % das prazas de todo España», pero «tamén aportan moi pouco as residencias moi pequenas», sin apenas capacidades.

El geriatra ve asuntos que son fundamentales como que «todos os profesionais de perfil sanitario puro teñen que depender do Sergas», para que no se den absurdos como que el médico de una residencia no pueda acceder a la historia clínica de un paciente. «Evitaríanse duplicidades e facilitaríase moito a labor de inspección», en la que considera que «non hai que medir proceso, senón resultados».

En este sentido, recalca que «a calidade hai que pagala e este traballo non o paga un salario, págao o compromiso. Non pode ser que un auxiliar cobre menos como xerocultor que nun hospital. Sei dun caso no que cun 40 % de baixas, os que quedaron fixeron un traballo indecible en condicións extremas e evitaron moitas mortes», afirma el profesor, que conoce bien los modelos del norte de Europa e incide en que en el sur: «non temos nada que envexarlle».

Respecto a la gestión de la Xunta en esta crisis, considera que se «podía facer moitísimo mellor, pero iso non quere dicir que se fixera mal». Por ejemplo, avala la «valentía» de la conselleira de Política Social con los centros integrados, «en plena pandemia e que despois copiaron en Cataluña e noutras comunidades».