Los últimos cafés de pota de As Lobeiras

Lucía Rey
lucía rey OUROL / LA VOZ

SOCIEDAD

Xaime Ramallal

A finales de este año cerrará en Ourol Casa Granada, una de las casas de comidas más antiguas de Galicia, después de 160 años

06 feb 2019 . Actualizado a las 15:51 h.

Son las diez y media de la mañana y en su cocina de As Lobeiras (Ourol), a diez kilómetros de Viveiro, Granada Pico Romero no tiene un segundo de descanso. Mientras con una mano le da la vuelta a un apetitoso rollo de ternera para que se vaya guisando, con la otra se ocupa de controlar la carne salada que dará sustancia al caldo al tiempo que mete un tronco en la cocina de leña para que gane temperatura. Sobre una bandeja espera ser cocinada una enorme y reluciente merluza del pincho. Los postres para hoy, filloas y flan de huevo, están recién hechos. El café de pota de la mañana está recién colado. «Isto éche así sempre! É todo caseiro, menos as patacas, que agora non se poden botar, e os garavanzos, que os compramos», comenta sin perder ni la calma ni la sonrisa la actual propietaria de Casa Granada, una de las casas de comidas más antiguas de Galicia y que, según lo previsto, echará el cierre para siempre a finales del 2019.

«Esta taberna ten facilmente máis de 160 anos», comenta la hostelera, que en abril cumplirá 65 años y espera jubilarse antes de que acabe este año. Con su retiro desaparecerá también un negocio emblemático cuya fama se asemeja a la de la mítica Casa Cándida, de O Viveiró, Muras. Sus padres, Amado y Elvira, que eran naturales de Vilacampa, en O Valadouro, se hicieron cargo de la taberna, que está situada en la parroquia ourolense de Miñotos, junto a la LU-161, a principios de los años cincuenta del siglo XX. «El era caminero e ela quedou no negocio, que xa entón debía ter máis de cen anos! Os máis vellos do lugar dicían que antes de que houbese estrada xa existía», detalla Granada.

El menú del día cuesta 9 euros

Uno de los sueños de Granada es conseguir alguna prueba documental que acredite la antigüedad de un restaurante cuyo comedor han compartido desde obreros de la construcción y de la madera, a familias enteras pasando por políticos, ministros, médicos, banqueros, policías, guardia civiles... Unos y otros han degustado los callos, el caldo o la sopa, además del pollo, la costilla, la ternera, la merluza o el choco en salsa.

«O cocido sae todo o ano, o polbo sáeme moi ben, e no verán case sempre temos sardiña e chicharro», relata. Además de la calidad del menú, su precio es especialmente atractivo: 9 euros. «Estamos moi orgullosos porque nesta casa tivemos sempre moita clientela e moi boa, moi escollida. Sempre fomos unha casa moi acreditada», destaca Granada, que relevó al frente de los fogones a su hermana Amelia. Ella dirigió la casa durante décadas. Su hermano, ya fallecido, también echaba una mano cuando su trabajo se lo permitía. «Temos tido a corenta ou a cincuenta obreiros a comer!», subraya Amelia, que tiene 75 años. Ella empezó a trabajar en la taberna con 13 o 14. «Case non fun á escola aínda que me correspondía», lamenta la mujer, que atesora recuerdos de un ultramarinos en el que había todo tipo de mercancía, barriles «grandísimos» de vino, o máquinas que surtían de aceite y azúcar a granel a los clientes. También las mesas repletas de vecinos jugando la partida.

Además de restaurante, Casa Granada tiene estanco «de toda a vida», así que aún es parada para muchos fumadores que transitan por esta serpenteante carretera para ir, por ejemplo, de Viveiro a Mondoñedo.

XAIME RAMALLAL

«Proba de que cociño todo coa leña é que hai tres meses que non compro unha bombona, e vitro non teño»

Granada Pico Romero leva unha década á fronte de Casa Granada, unha das casas de comidas con máis tradición de Galicia, e que se sitúa no municipio mariñán de Ourol. «Cando se xubilou miña irmá pilleina eu», explica a muller, que está decidida a pechar o negocio dentro duns meses, e sen opción de traspaso.

 -Non hai posibilidade de relevo na taberna?

-Non. O futuro está no aire, pero a intención é cerrar todo, sen traspasar nin a taberna nin a casa. E se agora xa non atendemos a máis xente é porque non podemos. En abril eu fago 65 anos, e ademais da casa temos vacas e montes que hai que atender. A ver se aguantamos este ano. Por iso tampouco facemos comida para levar nin damos ceas. Só damos comidas. Cada día temos dous ou tres primeiros, e dous ou tres segundos. Todo comida caseira.

-Casas de comidas coma a súa, con tanta historia e menús elaborados a base de pratos tradicionais e con materias primas de primeira, cen por cento galegas, non quedan moitas...

-E é unha pena, pero é o que hai. Vou contar unha cousa. Proba de que cociño todo na cociña de leña é que hai tres meses que non merco unha bombona para a cociña de butano, e vitrocerámica non teño.

-Que clientela teñen agora?

-Pola semana, sobre todo obreiros da madeira e albaneis. Chámannos con antelación e dinnos os que van vir. De unha a catro da tarde hai moito movemento, pero a xente da aldea foise, aquí non queda ninguén. Nas Lobeiras chegou a haber 14 veciños e queda un. Aínda hai xente que vén de día traballar ao campo, pero de noite van durmir a Viveiro. Isto acábase.