«Traballamos nas consecuencias dos conflitos armados, non nas causas»

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez SANTIAGO / LA VOZ

SOCIEDAD

MSF

Gabriel Sánchez, responsable da Unidade de Emerxencia de Médicos sen Fronteiras, responde no seu departamento ás crises nas ue non chegan os recursos locais

30 mar 2018 . Actualizado a las 18:42 h.

Naceu en Bos Aires, pero é galego fillo de emigrantes. Gabriel Sánchez, responsable da Unidade de Emerxencia de Médicos sen Fronteiras (MSF), ten moi claros os obxectivos da oenegué á que pertence, responder ás crises que aparecen no mundo, moitas veces converténdose na única organización internacional que acude; e traballar sobre as consecuencias dos conflitos sen ter en conta os posicionamentos dos actores implicados. Ese é o humanitarismo.

-¿Que indicadores determinan que hai unha crise na que ten que actuar MSF?

-Os principais son os relacionados coa mortalidade e a morbilidade. O que facemos é responder a todos os casos nos que as cifras superan uns límites internacionalmente recoñecidos e difundidos. Normalmente o que utilizamos como criterio é unha catástrofe humana ou médica que supere de xeito importante as capacidades locais.

-Sexa por conflito bélico, epidemia, fame, catástrofe...

-Normalmente temos tres tipos de escenarios. Os ligados a conflitos, asistindo aos feridos e persoas que sofren directamente a violencia, ou ás que se desprazan. Despois están as urxencias médicas, que soen estar ligadas a epidemias, e nas que se inclúen as crises nutricionais; e logo están as catástrofes naturais, nas que traballamos menos porque a comunidade internacional ten mecanismos bastante máis desenvolvidos para este tipo de situacións. Moitas veces as emerxencias están combinadas, atendes un conflito e é frecuente tamén responder a unha epidemia ou a unha crise nutricional.

-¿Que países teñen agora as peores emerxencias?

-Os principais contextos de emerxencia son Bangladesh, a última en abrirse, e un gran número de países nos que levamos anos porque son conflitos de longa duración: Siria, Iemen e o lago Chad, afectando a Nixeria, Níxer, Chad e Camerún; así como Libia, a República do Congo, República Centroafricana...

-MSF acaba de saír de Rann, en Nixeria, por motivos de seguridade, ¿cando se abandona un país?

-MSF intenta esgotar as posibilidades de intervir nunha situación de emerxencia sempre que a seguridade o permita. Para nós é un indicador que os diferentes actores armados acepten a nosa presenza e respecten o noso traballo sen que nos convertamos nun branco. En Rann a protección non era suficiente, estaban dándose episodios de violencia, non tendo a MSF como branco pero si con alto risco. O que facemos é seguir monitorizando a situación de seguridade para, en canto sexa posible, volver.

-¿Como se negocia con gobernos escasamente democráticos?

-Intentamos manter contacto regular con todos os actores, independentemente da súa procedencia, tanto gobernamentais como non gobernamentais. A negociación sempre é difícil, pero intentamos explicar o valor de ter a MSF como organización humanitaria neutral e imparcial dando servizos de saúde. As nosas intervencións baséanse en criterios de necesidade, nunca nos vemos involucrados nos aspectos políticos ou de conflito.

-Hai que deixar na casa os prexuízos.

-O noso obxecto é despregar os equipos necesarios para facer os traballos médicos. Non entramos a valorar posturas políticas ou violentas dos diferentes actores. Esa é unha característica do humanitarismo, traballar sobre as consecuencias dos conflitos e non sobre as causas.

-Traballan en países con epidemias, mentres en Europa medran os grupos antivacinas.

-MSF utiliza a vacinación como unha estratexia preventiva de primeira importancia e ten corroborado a súa importancia en situacións de crise humanitaria para reducir a morbilidade e a mortalidade. Desde MSF non existe ningunha dúbida sobre o valor engadido da vacinación, pero no nos manifestamos en relación a estas controversias.