A súa é unha das dezasete empresas do sector que sobreviven en Galicia
19 ago 2012 . Actualizado a las 06:00 h.Aínda que non están os tempos para botar foguetes, os fogueteiros resisten. Arturo Penide Gálvez (Ponte Ulla, Vedra, 1943) herdou do seu pai unha pequena empresa fundada en 1920 que, despois de 92 anos, segue a encher de explosións e de cor os ceos de Galicia. Os foguetes de todas as festas galegas están en mans de dezasete fábricas.
-Neste oficio, a seguridade é o primeiro...
-Sempre. Hai que ter moita sorte tamén, pero a sorte hai que buscala. Se a tentas, virán os problemas. En Ourense morreron dezaseis membros dunha mesma familia en catro accidentes.
-¿Andan moi enriba de vostedes coas inspeccións?
-Moitísimo. Ao ano, como mínimo, dúas ou tres da Garda Civil. Pensa neses atentados que se fixeron por aí. Cunha bomba de clase tres, que é a que pode disparar calquera persoa maior de dezaoito anos, podes facer unha burrada. E son bombas de poucos gramos, pero se xuntas varias... É como o que merca unha escopeta legalmente e vai a un sitio e mata a media humanidade.
-¿As bombas fan cada vez máis ruído ou é cousa miña?
-Depende. Hainas de clase tres, con once gramos, e de clase catro, que disparamos nós, ata con douscentos gramos. E nos morteiros igual, hainos de distintos calibres.
-Arturo, a «lucería» vale, pero as bombas de facer ruído ¿non teñen moitos detractores, todo o día, pum, pum, pum?
-O que máis gusta é o espectáculo de lucería, non hai discusión. O outro día, en Portonovo, había que ver como estaba aquela praia de Baltar. Ou a batalla naval en Vilagarcía, das máis importantes de Galicia. Os de Santiago son cada vez máis raio láser e figuras na catedral. O que está claro é que non hai festa sen bombas.
-¿Como se deseña un espectáculo de «lucería»?
-Todo vai nas combinacións. Os nosos espectáculos deséñaos o fillo. Pégalle moi ben ao debuxo, estudou para aparellador. O disparo está completamente informatizado.
-¿Canto sobe un foguete?
-Depende do calibre. Un morteiro de calibre 75, uns sesenta metros; un de cen, sobre oitenta. Un 350, que case non se disparan, pode subir ata 250 metros ou algo máis.
-Haberá crise, pero as bombas que non falten...
-Recortaron bastante os concellos. As comisións manteñen presupostos como outros anos. Diríache que o único concello que se mantén é o de Pontevedra.
-Cando vai a unha festa que non é súa, ¿fíxase na pirotecnia da competencia?
-É inevitable. Nótase todo. O que diga que todos os fuegos son iguais está equivocado: o son, as cores, o deseño do disparo, a forma dese disparo... Eu respecto todo, pero hai coleccións de lucería que vaia por Deus.
-¿Algún mal recordo en todos estes anos?
-¿A que cociñeira non lle saíu un día unha tortilla salgada? Penso nun ano que, no combate naval de Vilagarcía, a néboa non deixou ver un fuego. Eu non quería disparalo, pero o presidente insistiu.
-Andarán todo o día pendentes do parte meteorolóxico...
-Mirámolo en Internet, pero eu prefiro chamar a Pemán, fíome máis del.
-¿Queda algo por inventar neste sector?
-Sempre queda, sobre todo nos disparos. Hai trinta anos disparabamos cunha bengala; hoxe metes todo no ordenador, pero hai que estar preparado para iso. Na nosa fábrica saben o fillo e dous máis.
-Vodas, festas, bautizos ¿botaron bombas algunha vez nun enterro?
-Aínda non. Hai uns días morreu o Peixeiro de Cirela [popular personaxe do Deza], e mandou levar bandas de música. Tamén finou aí atrás un da comisión de festas na Estrada e dixeron que non botarían as bombas, e non o entendo; as orquestras tocaron igual, pegadiñas como estaban ao muro do cemiterio.
nacho.miras@lavoz.es