Esther Martínez, presidenta da Federación de ANPA Compostela: «A pandemia está eclipsando agora mesmo case todo na educación»

joel gómez SANTIAGO / LA VOZ

SANTIAGO CIUDAD

XOAN A. SOLER

«Despois de dous anos de covid a escola debía estar mellor preparada», di

16 ene 2022 . Actualizado a las 05:00 h.

Os centros escolares da área sanitaria pasaron de ter só 22 casos de covid o 6 de outubro a 2.417 o 9 deste mes, segundo informou a Xunta. «Esa maior incidencia non sorprende, é o que acontece na sociedade. A nosa preocupación é que se poñan os recursos necesarios para que o ensino sexa presencial e seguro», afirma Esther Martínez, profesora da USC e presidenta da Federación de asociacións de nais e pais do alumnado (ANPA) Compostela.

—Como valoran a situación?

—Despois de dous anos de covid a escola debía estar mellor preparada. Agora mesmo hai falta de información clara para tranquilizar as familias, que moitas veces están confusas sobre como actuar, se deben quedar os nenos na casa cando teñen contactos con positivos, e outras cuestións importantes. Cómpren pautas claras para actuar con seguridade, e máis nun momento como o actual, cando a pandemia está eclipsando agora mesmo case todo na educación.

—Mellorou este curso respecto aos dous anteriores?

—O curso pasado había desdobres, con menos alumnado por aula e máis profesorado de reforzo. Iso permitía unha maior distancia de seguridade e prestar máis atención ao alumnado. Este ano non é así, volveron as ratios de sempre, menos profesorado de apoio, e a situación das aulas e dos centros son diferentes. O que nos preocupa é que eses recortes podan levar a que agora a incidencia sexa maior, polas propias circunstancias organizativas que hai nos centros.

—Como é a atención do alumnado que está na casa, por ser positivo ou ter contactos?

—Non mellorou. Atender ese alumnado non é só que se lle envíen uns deberes de vez en cando, ou uns PDF por un aula virtual: teñen dereito a seguir co seu proceso formativo, de ensino-aprendizaxe. Fai falta un mellor seguimento, contactar máis co alumno e resolver as súas dúbidas. E todo isto non se pode facer sen profesorado suficiente.

—Que solución propón para iso?

—Un cambio de modelo, que contemple a docencia telemática, con preparación do profesorado. Dentro do alumnado que está na casa preocupa máis a situación de quen teñen necesidades educativas especiais, que precisan un ensino máis individualizado, e cando está confinado necesita maiores recursos e contacto. Hai moito traballo sen facer. Nestes dous anos co covid non se fixo unha aposta por un ensino non presencial para responder a situacións que se están a repetir desde o confinamento. Non se aproveitaron os avances do curso pasado. Tamén se precisan reforzar os departamentos de orientación.

—Como vive o alumnado a pandemia?

—Preocupa o benestar emocional do alumnado e a súa saúde mental, hai estudos coñecidos diso e que están nos medios, que resaltan máis problemas de ansiedade e de depresións. Porque viven unhas circunstancias moi diferentes, con medo e inseguridade cando había na casa persoas afectadas, porque mudaron as circunstancias para a relación cos demais, pola máscara, as distancias, porque non nos podemos tocar, abrazar, xuntar, facer traballo en grupo, hai menos saídas. Os centros recortan actividades, por falta de persoal ou porque resulta máis sinxelo que non se fagan. Parecía que este curso habería maior relaxamento, porque en outubro as circunstancias eran mellores, e agora volvemos a normas máis estritas. Hai que pensar nesta parte máis emocional do alumnado e buscar respostas; para que esta situación non lles prexudique no seu desenvolvemento como persoas.

—Preocupa algo especialmente tras a incorporación ás aulas?

—Que se cubran de inmediato as baixas de profesorado, non como aconteceu en decembro, pois agora pode haber máis baixas das habituais. E que haxa máis claridade na información.

«Queremos que o alumnado lave os dentes no colexio»

As ANPA dos dez colexios onde o Concello de Santiago xestiona o comedor escolar e/ou madrugadores analizaron a pasada semana a situación do servizo. «A valoración este curso non mellorou. E non nos convocaron até este mes para a reunión coa empresa e co Concello, cando esperábamos poder falar en outubro. Iso limita a posibilidade de expor os problemas», di Esther Martínez.

—Que problemas destacan?

—Algúns son xa de anos pasados e derivan deste modelo de comedores. Hai problemas de mala facturación, e un proceso difícil para que devolvan o cobrado de máis. Preocupa a comida, polas queixas do alumnado de que non gustan, hai pratos excesivamente pasados, iso fai que non coman con interese. E tamén queremos que o alumnado laven os dentes no colexio.

—Non os lavan despois de comer?

—Non, é outra consecuencia das medidas adoptadas pola covid, cando o protocolo da consellería non o prohibe. Pedimos procedementos seguros nos comedores, por grupos burbulla ou por outros métodos, o caso é que laven os dentes. Hai alumnado que almorza en madrugadores e xanta, e son moitas horas no colexio.

—Insistirán en reclamar un novo modelo de comedores escolares?

—Si, iso é unha prioridade. E estamos pendentes da nova licitación do servizo por parte do Concello, porque a actual remata este curso. Non é un servizo só para comer, é tamén un servizo educativo, no que se debería aproveitar o tempo para educar en bos hábitos e en valores e non hai nada diso. Cómpre un programa de actividades pedagóxicas para despois de comer. E as familias queremos ver directamente como funciona e como é a comida que se serve.

—Notan os centros os novos consellos escolares?

—Non houbo tempo de que se notasen moito, porque nos centros todo xira sobre a covid, pouco máis se fixo que aprobar o plan xeral anual. Son importantes, e como órgano de goberno onde están representadas familias, Administración e profesorado deberían servir para mellorar o funcionamento, a convivencia e abordar moitas situacións. Hai que xerar unha nova cultura para traballar máis de forma colaborativa e de maneira colexiada, que haxa máis participación e espazos de diálogo, non só as convocatorias que marca a lei.

—Hai expectación polo desenvolvemento da Lomloe?

—Está a pasar aínda desapercibida, e debería interesar moito, porque esta nova lei comeza a mudar os currículos o próximo curso, ou o procedemento de admisión dos centros escolares.