Las asociaciones de alzhéimer crecen y refuerzan la prevención precoz

joel gómez SANTIAGO / LA VOZ

SANTIAGO CIUDAD

PACO RODRÍGUEZ

Comenzaron en Santiago y A Coruña en 1995, después en Ferrol y Carballo

11 mar 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

Con la inauguración de un nuevo servicio de estimulación en Teo este jueves, y un centro de día en A Estrada el día 20; una visita el día 22 al Pórtico de la Gloria de personas que asisten a su centro del Ensanche de Santiago; y una conferencia el día 27, también en Santiago, la asociación compostelana Agadea empieza a conmemorar su 25 aniversario. Continuará los próximos meses. Fue la primera asociación que ofreció servicios a personas con demencia alzhéimer y sus familias en la provincia y pionera también en Galicia, en el primer trimestre de 1994. A finales de 1995 emergió Afaco en A Coruña; en 1997 Afal, en Ferrol; y en 1998 comenzó a germinar Afaber en Carballo, que se constituyó en el 2001.

Las cuatro asociaciones han crecido. Destacan las actividades para potenciar la prevención y apoyar a personas en fases precoces, cuando comienzan a notar síntomas de una demencia. Pero también resalta la ampliación de las actividades a zonas rurales.

Agadea dispone ahora de centros en Santiago, Ribeira, A Estrada, Vedra y Boqueixón, y atiende a 450 personas, con una plantilla de 33 profesionales, 32 de ellas mujeres. Afaco tiene un centro de día en el barrio de Las Flores, y centros terapéuticos en Parque San Diego y en la calle Salvador de Madariaga. Afal gestiona un centro de día propio y otro público de alzhéimer en Ferrol, y llega con sus servicios a Pontedeume, Ares, Cedeira y Narón, en total a unos 130 usuarios, señala su directora asistencial, Noelia Ríos. Y Afaber tiene su sede en Carballo, aunque atiende a personas en Malpica, Ponteceso, Coristanco, Cabana de Bergantiños, Corme y A Laracha, indica Bea Crespo, terapeuta ocupacional. 

«Un mundo descoñecido»

En Agadea son ahora 390 personas asociadas: «este número varía, pois as persoas piden a baixa cando deixan de usar os servizos. Moitas familias contactan con nós porque especialistas en neuroloxía recomendan terapias non farmacolóxicas para algún familiar. Comezamos con persoas que aínda están ben, e coas actividades que lles ofrecemos pretendemos ralentizar os efectos da demencia. Os nosos profesionais, psicólogos, fisioterapeutas e terapeutas ocupacionais, fan informes completos sobre a súa evolución nas actividades, que son moi apreciados polos especialistas da sanidade», afirma Isabel Gey.

«Tamén mellorou moito a relación con atención primaria, e en Santiago valoramos ofrecer formación de persoas coidadoras de casos recén diagnosticados de demencias no centro de saúde Concepción Arenal, o máis grande da área sanitaria», agrega.

Las familias, sostiene Gey «ven a demencia como un mundo descoñecido; moitas veces para o primeiro contacto veñen varias persoas e procuramos suavizar a situación, coa máxima información e resolvendo dúbidas. Cada avance da demencia é un novo impacto na familia e supón novas dúbidas e problemas», afirma.

Las asociaciones atienden «conxuntamente á persoa coa doenza de alzhéimer ou outra demencia, e a quen a coida. A maioría de coidadores son mulleres e moitas veces reparten o tempo en máis dunha persoa, pois atenden a unha nai ou a unha sogra, e a un tío ou a outra persoa próxima, e non sempre teñen facilidades, sobre todo se traballan».El problema, enfatiza, es cuando la persona afectada presenta problemas de conducta que exigen su derivación a neurología o psiquiatría, pues hasta que los supera no se reintegran a las actividades de la asociación «e cando regresan é un alivio para a familia, que queren non perder o ritmo e as rutinas», sostiene. Desde estas asociaciones reprueban la falta de geriatras en la provincia, a pesar del progresivo envejecimiento de la población.