Santiago: «Para un ensino de éxito a escola ten que contar con toda a sociedade»

O profesor Antón Costa Rico salientou este ano a relevancia de Isaac Díaz Pardo como educador; e no comezo deste curso divulga ao pedagogo norteamericano John Dewey (1859-1940) desde a Universidade de Santiago e a Biblioteca de Pedagoxía de Galicia. É tamén un valedor do italiano Francesco Tonucci, tan de actualidade en Compostela.

-¿Por que promove John Dewey na Galicia de 2016?

-Por ser un referente internacional da pedagoxía. Está próximo o centenario de Democracia e Educación, título central da súa produción, por iso propuxen que na colección de clásicos do pensamento universal da USC se traducise ao galego.

-¿Ten proveito ese libro hoxe?

-Ese libro é unha nova proposta de modelo educativo, democrático, defende a participación de toda a cidadanía na organización da vida social. Iso esixe unha educación que aprenda a vivir socialmente, con liberdade, á procura da xustiza, e que promova os principios da cooperación e da participación. Propón que os currículos escolares ensinen dereitos e tamén deberes; que contribúan a formar persoas responsables. E todo iso é de proveito.

-¿É un autor coñecido aquí?

-Dewey promoveu unha das primeiras chamadas escolas novas, de repercusión mundial. O seu ideario chega aquí xa desde finais dos anos 10 do século pasado, sobre todo por profesionais das asociacións de traballadores do ensino na República.

-Dirixe a Biblioteca de Pedagoxía, ¿que se propón esa colección?

-Kalandraka editou A cidade e os nenos, de Francesco Tonucci. Foi un éxito, e foi por iso que me propuxeron dirixir esa colección. O segundo libro  tamén é de Tonucci, Cando os nenos din basta; e o terceiro, de María Montessori, Educación para un mundo novo, sae estes días. Despois incluiremos Vigotsky, Piaget, e outros ben contrastados. A intención é contribuír para a formación pedagóxica do profesorado e para normalizar o idioma.

-¿Ve xustificada a presenza que ten agora Tonucci en Santiago?

-As súas propostas para unha mellor mobilidade do alumnado, ou promover un Consello Escolar da Infancia, favorecen o debate de aspectos relacionados coa organización da cidade; que o colectivo de escolares pense no territorio, e faga propostas que poden servir para que as decisións municipais sexan mellores. Moitas cidades en varios países seguen as propostas de Tonucci, entre elas Pontevedra, penso que con moito éxito.

-Comezou o ano reivindicando a Díaz Pardo...

-Como Castelao, Díaz Pardo ten valor como un grande educador popular polas súas preocupacións cívicas e polo seu traballo no Castro, Sargadelos, ou no Instituto Galego da Información en Compostela. Tamén axudou a rescatar legados moi valiosos. Por esas e outras iniciativas reivindico, si, a Díaz Pardo.

-Comeza outra lexislatura e hai novo Goberno galego, ¿que lle recomenda en educación?

-O sistema educativo galego precisa renovación pedagóxica e cultural. Hai prioridades, como aplicar a Lomce con diálogo e acordos; tomar en serio a desgaleguización das novas xeracións e entre a infancia, en particular nos medios urbanos, e revisar o decreto de dinamización lingüística; mellorar os deseños curriculares; ou atender as necesidades educativas de zonas rurais, tendo en conta outros sectores. Porque para un ensino de éxito a escola ten que contar con toda a sociedade.

Antón Costa. Catedrático, fundador de Nova Escola, historiador do ensino e da cultura galegas, e un dos membros máis veteranos do Consello Escolar de Galicia.

Pedagogos. Reivindica o Díaz Pardo educador; promove John Dewey na USC; e Tonucci e Montessori na Biblioteca de Pedagoxía.