«O noso cabalo é o mellor do mundo, so falta un bo apoio institucional»

Margarita Mosteiro Miguel
Marga Mosteiro SANTIAGO / LA VOZ

SANTA COMBA

xoán a. soler

El impulsor de la raza gallega adquirió un ejemplar de la Real Escuela Andaluza

28 may 2017 . Actualizado a las 05:00 h.

Jacobo Pérez Paz habla con pasión de los caballos y yeguas de Pura Raza Galega, y no escatima elogios a la hora de definir a la autóctona como «a mellor do mundo, e o digo con total seguridade, porque os coñezo a estes e aos outros». Jacobo Pérez comenzó a trabajar en la recuperación de la raza gallega hace más de 20 años, y sus primeros pasos fueron en el Centro Experimental Cabalar Xallas (Santa Comba). Poco después fundó la Asociación Pura Raza Cabalo Galego, y desde entonces no ha bajado la guardia ni un segundo para conseguir un lugar de honor para «os nosos equinos».

Cuando en el 2003 se puso en marcha el Centro de Referencia do Cabalo de Pura Raza Galega, dependiente de la Consellería de Medio Rural, solo Jacobo Pérez Paz podía asumir su desarrollo. Ahora, 14 años después, las horas de trabajo ya empiezan a dar frutos, y la raza autóctona comienza a ocupar «o lugar que lle corresponde. Os nosos cabalos, os que están no monte, valen para moito máis que carne. Son perfectos para a doma. O único que lle falta é apoio institucional e recursos económicos». Precisamente, Jacobo Pérez Paz se queja del retraso en el pago del convenio, firmado dentro del Plan de Desenvolvemento Rural. «O convenio firmouse ata o 2019, pero mudan as regras do xogo cando queren, e non cobramos dende decembro del 2016. Estou asumindo todos os gastos do Centro co meu patrimonio persoal. Dende nóminas ata os gastos da promoción e divulgación da raza galega».

La meta de Jacobo Pérez Paz es conseguir «darlle ao noso cabalo o lugar que merece», y es que el fundador de la asociación asegura que «non ten nada que envexar aos máis famosos, os pura sangue españois». En este sentido, con el fin de que el público pueda comprobar las cualidades y la capacidad para la doma de las dos razas, Jacobo acaba de adquirir uno de los sementales domados en la Real Escuela Andaluza del Arte Ecuestre, del Hierro de la Ganadería de Antonio Carrillo Baeza. El ejemplar lleva por nombre Baharí IV, y es el primero que llega a Galicia de esta escuela. Baharí IV «garda nos seus orixes sangue e xenes do mítico Pajarito III del Hierro de Pedro Domeq de la Riva, o de Baharí 1966 e Baharí 1956».

El caballo fue presentado el pasado jueves, en las Festas da Ascensión de Santiago, y el éxito de su espectáculo en el que se contó con Toni Cabo, una joven promesa del mundo equino, fue rotundo. «O que quero é que vexan o que fai este cabalo, que é unha figura do espectáculo da escola de Aires Elevados, e que a xente vexa despois aos nosos cabalos. Os nosos son mellores, son os mellores do mundo», insiste.

Baharí IV se llevará a los espectáculos que organiza la Asociación y el Centro de Sergude en Galicia, pero «non é calquera circunstancia. O cabalo non pode saír a calquera prezo e en calquera circunstancia», matiza. Aunque se le insista para diga cuánto pagó por el ejemplar, la respuesta es la esperada: «Posiblemente menos do que vale. Ou máis do que uns e outros puideron chegar a pagar, pero o comprei eu. O cabalo é un artista. ¿Qué prezo ten un artista que fai con arte o que sabe facer?».

Cuando a Jacobo Pérez Paz se le pregunta por la dificultad a la hora de domar un caballo gallego, el ganadero es rotundo: «É cuestión de saber, de respecto, de constancia, de disciplina. Domar non é someter. A doma require coñecementos e observación. O que traballa co cabalo ten que saber que traballa cun ser vivo. O respecto é fundamental. Con cariño e paciencia, todo é posible. A paus, non consegues nada. O sometemento non é doma».