A maior parte das intervencións centráronse en mosteiros, igrexas e capelas
14 ago 2021 . Actualizado a las 05:00 h.Traballos de conservación no convento de Herbón, melloras no antigo hospital e igrexa de San Roque en Santiago así como no convento de San Martiño Pinario, reparacións da ponte da Rúa dos Francos (Teo), limpeza e acondicionamento do petróglifo Monte Castelo (Ames)... Son algunhas das sesenta actuacións impulsadas pola Xunta de Galicia en bens patrimoniais de Santiago e a súa área no último lustro co obxectivo de garantir a súa salvagarda e protección. Deste xeito, a administración autonómica, ademais de colaborar nas obras da Catedral compostelá para que ofrecese a súa mellor imaxe neste ano santo 2020-21, tamén inverteu na posta en valor doutros bens culturais como igrexas, conventos, capelas e petróglifos.
Os traballos durante estes últimos anos desenvolvéronse en trece concellos da zona. Ademais de en Santiago, as obras afectaron a elementos patrimoniais de Ames, Brión, Rois, Padrón, Ordes, Dodro, Boqueixón, Val do Dubra, Vedra e Arzúa. Tendo en conta o tipo de bens, as máis numerosas leváronse a cabo en igrexas, capelas, conventos e ermidas, cun total de quince. Seguíronlle de preto as destinadas a xacementos arqueolóxicos, que alcanzaron unha ducia; e as executadas en mosteiros, oito. Pola súa banda, cinco foron para acondicionar museos e tres para pontes, con outras dezasete en outros tipos de bens.
Unha das actuacións destacadas que ten en marcha nestes momentos a Consellería de Cultura é a destinada á conservación do convento de Herbón, en Padrón. Os traballos, que foron adxudicados por algo máis de 400.000 euros a finais do ano pasado, teñen por obxectivo resolver os problemas do claustro, a parte máis antiga do conxunto e a que se atopaba en peor estado. As obras consisten na restauración das cubertas e o forxado da primeira planta, ademais de restaurar as carpinterías exteriores. Tamén se aplicará un tratamento á madeira fronte aos xilófagos e se repasarán todas as xuntas do pavimento do claustro. En marzo, durante o desenvolvemento dos traballos, apareceron restos que poderían proceder do século XIV -o convento foi fundado en 1396-. Durante as escavacións atopáronse un muro que, segundo apuntaban as primeiras investigacións, podería pertencer á antiga igrexa gótica do mosteiro. Sería o muro oeste desa antiga capela sobre a que se levantou a igrexa actual.
Tamén destacaron nos últimos meses as melloras no antigo hospital e igrexa de San Roque en Santiago, cunha inversión de máis de 360.000 euros, segundo a Xunta. A reparación e restauración do antigo hospital, fundado no século XVI, empezou en setembro co principal obxectivo de resolver os problemas de humidade que lle afectaban. Para iso, as actuacións consistiron en resolver as deficiencias en elementos de evacuación das augas pluviais que, debido a falta de mantemento, estaban afectados pola presenza de vexetación. O proxecto recollía, ademais, a reparación das filtracións absorbidas por capilaridade e que ocasionaban manchas de humidade no interior do inmoble, chegando a deteriorar os revestimentos da parte inferior da fachada. Tamén se substituíron elementos metálicos, como reixas, varandas e ferraxes, que debido á oxidación provocaban manchas no granito e revestimento do inmoble que serve de sede a diversas institucións culturais como a Secretaría Xeral de Política Lingüística, o Centro Ramón Piñeiro e o Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento.
Entre as actuacións en igrexas e mosteiros da comarca tamén destacan as de San Martiño Pinario. A Xunta asinou un convenio para melloras de iluminación, carpinterías exteriores e nos retablos. Outra dos bens que se melloraron foi a igrexa de Santa María de Lamas, en Boqueixón, con traballos por máis de 110.000 euros financiados pola Consellería, que permitiron eliminar as humidades do templo, ademais de facilitar o estudo sobre o estado de conservación dos grandes murais cos que conta. A intervención comezou cunha limpeza a man de toda a cuberta de tella, substituíndo as pezas danadas. O plan arqueolóxico incluíu a demolición do pavimento de terrazo que se colocou hai anos e que na actualidade se consideraba un material pouco axeitado para un templo do século XVIII. Outra das obras destacadas é a recuperación da cuberta da igrexa de Parada, en Ordes.
Dezasete millóns en Galicia
Desde a Xunta de Galicia destacan que este ano reforzaron a súa aposta polo patrimonio cun incremento do 19 % da partida destinada á rehabilitación. Nestes momentos, acaba de rematar ou están en marcha preto de 90 actuacións en toda Galicia que contan cun investimento total de case 17 millóns de euros na comunidade. O Goberno galego incide na importancia da conservación e promoción da riqueza cultural de Galicia no marco dunha década xacobea na que ademais de este dobre ano santo 2021/22 haberá outra cita no 2027.
Reparacións en dúas pontes en Boqueixón e Teo
As melloras nos bens patrimoniais non se esqueceron das pontes. Unha das destacadas foi a feita no viaduto que une Ponte Ledesma (Boqueixón) e Gres (Vila de Cruces), que incluíu a limpeza dos muros, así como a substitución do pavimento para igualar o firme. Outra foi a ponte de Francos, emprazada a escasos metros da carballeira do mesmo nome de Teo e do castro Lupario, en Brión. O proxecto de reparación e consolidación do antigo viaduto foi posible despois dun convenio entre a Dirección Xeral de Patrimonio Cultural e o Concello. Os traballos consistiron nun tratamento previo da bóveda e a desmontaxe dos muros de contención do estribo dereito. Coa obra elimináronse as filtracións que danaban a estrutura.
Unha ducia de traballos en xacementos arqueolóxicos
Un dos ámbitos patrimoniais nos que se está centrando no último lustro a Xunta de Galicia é nos xacementos arqueolóxicos, cunha ducia de intervencións. Entre as máis destacadas, detalla a Consellería de Cultura, atópanse a limpeza e acondicionamento do petróglifo Monte Castelo (Ames), a limpeza e rexistro de Chousa da Ponte (Boimorto), prospeccións de petróglifos en Villestro (Santiago), documentación e estudo histórico de Poza do Crego de Galegos (Vedra) e prospeccións no Castro de Curbín (Arzúa). Neste último caso, segundo se anunciara o pasado mes, as escavacións comezarán no outono e serán feitas por un grupo de investigación da Facultade de Historia da Universidade de Santiago. En canto a Poza do Crego de Galegos, trátase dun complexo hidráulico fundamental na agricultura tradicional.