Xosé A. Dobarro: «Tras o primeiro contacto con Fraguas xa escollemos o seu nome para o IES»

En el IES Antonio Fraguas Fraguas, de Fontiñas, ultiman el homenaje que dedicarán a la figura del Día das Letras Galegas de este año y que da nombre al centro. Las principales actividades serán entre el 8 y el 12 de abril. Eligen esas fechas para dar más realce a las celebraciones y favorecer la participación, «porque polas Letras Galegas coinciden exames e más presión escolar, e pensamos que é mellor así», explica Xosé A. Dobarro, docente y vicedirector del centro.

Dobarro era director cuando acordaron la denominación: «O centro tiña como nome inicial Instituto mixto número 5 de Santiago, e a min e a outras persoas ese nome máis nos parecía dun prato combinado, non dun centro de ensino. Convidamos a Antonio Fraguas como conferenciante, que nos deixou impresionados a docentes e alumnado. E tras ese primeiro contacto con Fraguas xa escollemos o seu nome para o IES. Foi un acordo fácil entre a dirección e o equipo de normalización lingüística. Despois apoiaron o claustro e o consello escolar. Así se fixo en 1994. Organizamos unha homenaxe, e aínda conservamos fotografías dos actos, aos que viñeron representantes da Real Academia Galega, como Marino Dónega e Fernández del Riego, ou quen era na altura alcalde de Cotobade. Foi un dos primeiros recoñecementos importantes que tivo Fraguas naquela altura. Pouco despois recibiu outro do Concello de Cotobade ou do Museo do Pobo Galego, cando entregou a biblioteca», afirma.

Fraguas estuvo en otras ocasiones en el centro. En 1997 grabaron una entrevista con él, que se publicó en la revista del instituto.

Por eso, aunque todos los años ofrecen realce a las Letras Galegas, cuando se conoció la figura elegida para 2019 tuvieron claro que este curso harían incluso un esfuerzo mayor. De hecho, constan en la programación oficial, que presentó el viernes pasado el conselleiro de Cultura, Román Rodríguez. En ella resalta la Semana Cultural Antonio Fraguas, en los días previos a las vacaciones de Pascua, con colaboración de la Xunta, los ayuntamientos de Santiago y Cerdedo-Cotobade, y el Museo do Pobo Galego. «E aínda non temos todo pechado, pensamos contactar con máis institucións ás que pertenceu Fraguas, ou especialmente representativas, para que se somen tamén», dice Dobarro.

Tienen ya prevista una conferencia del presidente de la Real Academia Galega, la plantación de un árbol conmemorativo, una visita guiada al Museo do Pobo Galego, otras al Panteón de Galegos Ilustres y a los petroglifos de Campolameiro y una ofrenda floral en Boisaca ante la tumba de Fraguas. Y más. «Un concurso de regueifas, un desfile do traxe galego, unha mesa redonda sobre a vida de Antonio Fraguas, unha exposición bibliográfica e outra de postais conmemorativas, actuacións musicais e de canto con presenza de pezas tradicionais que preparan alumnado do centro co profesor de música, obradoiros, lecturas temáticas, entrevistas radiofónicas e mesmo pensamos nunha cápsula do tempo e unha xornada gastronómica. Hai moita implicación e interese», indica Dobarro.

Destaca la singularidad de una convocatoria abierta de mail art sobre cultura tradicional, que abordará el legado de Fraguas. La plantean como una ventana abierta al mundo en la que «as persoas máis vencelladas a Galicia, e todas aquelas que así o desexaren, poderán incorporar á súa obra artística aqueles aspectos do legado de Antonio Fraguas que consideren do seu interese: antropoloxía, etnografía, patrimonio cultural, etcétera», enfatizan en el instituto.

---

---

---