Recuperar a vida

Víctor F. Freixanes
Víctor F. Freixanes VENTO NAS VELAS

PONTEVEDRA CIUDAD

Josefina Blanco

03 may 2020 . Actualizado a las 05:00 h.

Este ano non cantaron os maios en Pontevedra, a miña vila. Tampouco en Marín, nin en Redondela, onde a tradición segue viva. Sospeito que igual en Ourense, que celebra a Cruz de Maio, e no Ribeiro. Os nenos (poucas rapazas) saiamos dende a semana anterior a por fiuncho, laranxas do po, ovos, calas e pampullos para alzar o estaribel, armazón de madeira ou canas en forma cónica, cunha padiola para transportalo, e levabámolo logo polas rúas da cidade cantando coplas de festa e retranca, pedichándolle un agasallo á parroquia. Así o cantaba Curros. «Puxéronse á porta cantándome os nenos…»

En Pontevedra acabábamos todos na praza da Ferreiría. Alí xuntábanse os maios de Marín, Estribela, a Seca, Mollabao, Lérez, a Parda, Bora, Xeve, Marcón, ademais dos da propia vila, a cantar as coplas, que vendiamos en follas impresas por unha peseta ou dous reais, á espera de que o concello resolvese o concurso cos premios. Case sempre gañaba o maio do Hospicio, que traía canda si unha coroa moi aquelada. Abríase a coroa turrando dun cordeliño e saían a voar dúas pombas brancas. Era cousa de ver.

Daquela o concurso presidíao o señor Filgueira, alcalde da vila e promotor da festa oficial. Os premios eran algunhas pesetas e unha rosca, a partillar entre os rapaces: cinco ou seis a cantar o maio e un dentro do armazón de fiuncho. «Pra facer o noso maio tivemos que ir a buscar o fiuncho e mais as flores a casa de Ferradás». Tal era un dos retrousos, que mesmo xa cantaba o meu pai canda neno. «Veu Ferradás coa escopeta ao lombo, pegounos un tiro e deixounos redondos». A escopeta era de balotes de sal, un dos artefactos que máis medo nos poñía aos rapaces que lle andabamos á froita xa por estas datas.

Pois non houbo maios este ano na praza da Ferreiría, aínda que algunhas coplas andaron polas redes, que son o novo territorio de relación social. Tamén andan polas redes fotografías e reportaxes de cidades sen xente: panorámicas de urbes desertas, desocupadas da cidadanía, unha nova dimensión da realidade que a algúns parece fermosa, supoño que por novidosa, fantástica. Debo admitir que a min danme arrepío tales reportaxes: as cidades desertas; Pontevedra, Coruña, Lugo, Santiago de Compostela sen xente… E Madrid, Barcelona, os Campos Elíseos en París… Deprímenme estas imaxes, sinceramente. As cidades están para ser habitadas, non son cascas baleiras. A alma das cidades son os seres humanos que as ocupan. Sen seres humanos, por moi fermosas que nos parezan, as cidades están mortas. A praza da Ferreiría de Pontevedra sen a música dos maios o pasado día primeiro, e sen as voces reivindicativas do movemento obreiro nas avenidas próximas, case que semella un cemiterio. Oxalá poidamos e saibamos recuperala vida o máis axiña. Onte pola mañá parecía que o mundo xa empezaba a latexar doutra maneira.